کد خبر: ۸۱۹۰
تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۰ - ۱۴:۴۸- 06 December 2021
یادداشت وارده؛

قانون اساسی؛ عامل ثبات داخلی و اقتدار بین‌المللی کشور

قانون اساسی برای اقتدار و ثبات کشور جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا تأمین‌کننده حمایت مردمی برای نقش‌آفرینی در نظام بین‌الملل است.

علی هادی زاده

حقوقدان و پژوهشگر حقوق اساسی

سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مجالی برای تفکر پیرامون این سند حقوقیِ مهم و بنیادین در جامعه سیاسی ایران را فراهم می‌کند. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، رفراندوم تعیین نوع حکومت در کشور برگزار شد و «جمهوری اسلامی» به‌عنوان الگوی حکمرانی در کشور انتخاب شد. علی‌رغم تعیین نوع حکومت، اداره امور کشور نیازمند قانون یا قوانینی است که زمام امور کشور را براساس منطق، مبنا و چارچوب مشخص تعیین کند و سلایق فردی را از زندگی مردم خارج کند. تصویب قانون اساسی گامی در راستای تحقق حاکمیت قانون و اجتناب از نگاه‌های سلیقه‌ای و فردی در جامعه بود. اگرچه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مانند هر سند بشری در گذر زمان و کسب تجربه نیازمند بهبود است و حکم امام خمینی (ره) برای بازنگری قانون اساسی در سال 1368 مصداق مفهوم اصلاح‌پذیری قانون اساسی بوده است اما تا قبل از آن قانون اساسی باید به‌طور کامل اجرا شود و از هرگونه بی‌توجهی یا نقض آن پرهیز شود زیرا حاکمیت قانون اساسی آثار مثبت فراوانی دارد که یکی از مهمترین موارد آن، ثبات ملی و داخلی کشور و همچنین اقتدار بین‌المللی است. مقصود از ثبات ملی و داخلی کشور، وحدت، یکپارچگی و همبستگی ملی است بدین صورت که کلیه افراد ملت خود را در سرنوشت کشور دخیل می‌دانند و برای پیشرفت کشور نیز تلاش می‌کنند. انشقاق و جدایی در بین افراد ملت در بسیاری از کشورها باعث شده است تا اقتدار کشور به عنوان یک واحد قدرتمند شکسته شود و در بسیاری از موارد تبدیل به کشورهای ذره‌ای، فاقد اهمیت و جایگاه در جهان شوند. این در حالی است که مشارکت همگانی در شئون مختلف کشور که در قانون اساسی دیده شده است، باعث می‌شود هرگونه مداخله، مشارکت، اعتراض و اصلاح امور کشور از طریق سازکارهای قانونی پی‌ریزی‌شده در قانون اساسی صورت گیرد. اصول متعدد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران راهکارهای انتخابات و انتخاب کارگزاران کشور، نظارت همگانی مردم بر دولت در کلیه شئون کشور و دادخواهی مردم علیه تصمیمات دولتی را وضع کرده است تا مشارکت و مداخله مردم در کلیه شئون کشور به رسمیت شناخته شود. از طرف دیگر، قانون با تعیین حقوق و تکالیف موجب بقای نظام اجتماعی است و قانون اساسی به طریق اولویت حائز این جایگاه است زیرا باعث تعیین حقوق و تکالیف دولت و ملت می‌شود تا همگان با شناخت آن مانع بی‌نظمی، استبداد فردی یا گروهی، تعدی به حقوق افراد ملت و نظایر آن شود. امروزه هرکدام از افراد ملت به طور مشخص دارای حقوق و تکالیفی هستند که قانون اساسی شاکله و اساس آن را معین کرده است. از طرف دیگر، هرکدام از مسئولین نیز دارای صلاحیت‌ها و اختیاراتی هستند که باید در حدود و چارچوب‌های قانون اقدام به اعمال آن کنند. این مسئولین در برابر هریک از صلاحیت‌ها و اختیارات اعطایی در برابر قانون، شرع و افراد ملت مسئول و پاسخگو هستند. با توجه به آنچه گفته شد، ثمره قانون اساسی از منظر ملی، تحقق ثبات، نظم، حاکمیت قانون و احترام افراد ملت به یکدیگر است؛ زیرا قاعده بنیادین پذیرفته شده لزوم احترام به قانون است و نقض آن قبیح است و موجبات مسئولیت فرد می‌شود. از منظر بین‌المللی نیز قانون اساسی برای اقتدار و ثبات کشور جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا تأمین‌کننده حمایت مردمی برای نقش‌آفرینی در نظام بین‌الملل است. استقلال و حاکمیت ملی و اجتناب از دخالت‌های بیگانه در امور یک کشور ثمره قانون اساسی در عرصه بین‌المللی است.

با توجه به آنچه در خصوص ثمرات داخلی و بین‌المللی قانون اساسی گفته شد، تلاش بیش از پیش برای شناخت قانون اساسی از یکسو و پاسداشت و صیانت از قانون اساسی از سوی دیگر ضروری باشد. البته صیانت از قانون اساسی از طرق مختلف قانونی، فرهنگی و نظایر آن امکان‌پذیر است.

انتهای پیام/

ارسال نظر
captcha
آخرین اخبار

صحت انتخابات مجلس شورای اسلامی در تمامی حوزه‌های انتخابیه تایید شد/ مرحله دوم ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ برگزار می‌شود

صحت انتخابات مجلس خبرگان رهبری تایید شد/ اعلام صحت انتخابات مجلس شورای اسلامی در ۵۶ حوزه دیگر + اسامی

آیت‌الله جنتی: امیدواریم سال آینده با تلاش مسئولان و مجلس جدید شاهد پیشرفت سریعتر کشور باشیم

گزارش تصویری جلسه شورای نگهبان ۲۷ اسفند ۱۴۰۲

بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور در شورای نگهبان تایید شد

اعلام صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر توسط سخنگوی شورای نگهبان/ تعداد حوزه‌های تاییدشده به ۱۳۳ رسید

۴۵ مصوبه مجلس در سال ۱۴۰۲ در شورای نگهبان بررسی شد/ مانند همه دوره‌ها گزارش‌ها و شکایات داشتیم، اما انتخابات در سلامت کامل برگزار شد

گزارش تصویری آخرین نشست خبری دکتر طحان نظیف در سال ۱۴۰۲

فیلم| آخرین نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان در سال ۱۴۰۲

نظر شورای نگهبان درباره آخرین مصوبات مجلس + جزئیات

پربازدید ها

آغاز به کار سامانه «مردم ناظر»؛ تمام مردم می‌توانند بر انتخابات نظارت و گزارش تخلفات احتمالی ارسال کنند

نظر شورای نگهبان درباره لایحه برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران

اتمام بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات مجلس/ تعداد نهایی نامزد‌ها از ۱۵ هزار و ۲۰۰ نفر فراتر رفت؛ ۷۵ درصد داوطلبان تاییدصلاحیت شدند

نظر شورای نگهبان درباره آخرین مصوبات مجلس و اساسنامه‌های دولت + جزئیات

دکتر طحان‌نظیف: مشکلی در برگزاری انتخابات وجود ندارد/ تمدید رای‌گیری تا سه ساعت اول با وزارت کشور است

اعلام صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر توسط سخنگوی شورای نگهبان/ تعداد حوزه‌های تاییدشده به ۱۳۳ رسید

نامزدهای انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی نمایندگان خود در شعب أخذ رأی را معرفی کنند

تایید صحت انتخابات مجلس در ۵۲ حوزه انتخابیه از ۱۱ استان/ سخنگوی شورای نگهبان: وضعیت سایر حوزه‌ها در روز‌های آینده اعلام می‌شود

لایحه کولبری تایید شد و مدت زمان سربازی کاهش یافت/ انتخابات الکترونیک در مرحله دوم برگزار می‌شود

نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان شنبه برگزار می‌شود