کد خبر: ۲۳۴۶
تاریخ انتشار: ۱۸ دی ۱۳۹۰ - ۱۶:۵۰- 08 January 2012
نظرات استدلالی شورای نگهبان؛

بررسی طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب 1379

نظرات استدلالی شورای نگهبان درباره طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب 1379 منتشر شد





مطرح در جلسه 6/7/1390 شورای نگهبان






طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب 1379


1- مقدمه

طرح یک فوریتی «طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب 1379» را عده ای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به دلیل بروز برخی برداشت های متفاوت نسبت به جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی به مجلس تقدیم کردند. در ابتدا عنوان طرح پیشنهادی نمایندگان، «طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371 مصوب 30/11/1379» بود. در مقدمه توجیهی این طرح، ضرورت ارائه این طرح و فوریت آن به صورت زیر تبیین شده است: «قانون گذار جهت حمایت از افرادی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول انجام وظیفه می باشند، جزء (1) بند (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون تأمین اجتماعی را تصویب نموده و مقرر داشته هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور، هر یک سال محاسبه خواهد شد. اما سازمان تأمین اجتماعی در اجرای قانون مذکور دچار ابهام و تشکیک شده و با تفسیر مضیق، در مورد افرادی که قبل از تکمیل بیست سال یا بیست و پنج سال اشتغال متوالی یا متناوب در کارهای سخت و زیان آور، به هر دلیلی در کارهای عادی مشغول به کار شوند، به عدم احتساب و عدم برقراری و محاسبه سابقه پرداخت حق بیمه با ضریب یک و نیم سال اصرار ورزیده که این امر علاوه بر تضییع حقوق مشمولین این قانون، موجب دوگانگی در اجرای قانون می شود. علی ای حال، با توجه به مرقومات فوق ضرورت تفسیر و رفع ابهام مورد نظر ضروری به نظر می رسد.»
یک فوریت این طرح، در جلسه علنی مورخ 24/3/1390 مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و برای بررسی به کمیسیون اجتماعی به عنوان کمیسیون اصلی ارجاع شد. این کمیسیون، با تشکیل جلسه در مورخ 5/4/1390 مفاد استفساریه را عیناً به تصویب رساند و گزارش آن را به مجلس ارائه کرد. بررسی این استفساریه در دستور جلسه 29/6/1390 مجلس قرار گرفت که با اصلاحاتی به تصویب رسید و برای طی مراحل قانونی مقرر در اصل 94 قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال شد. شورای نگهبان پس از بررسی مصوبه مزبور در جلسه مورخ 6/7/1390 خود، با اعلام عدم مغایرت مفاد آن با موازین شرع و قانون اساسی، نظر خود را طی نامه شماره 43961/30/90 مورخ 6/7/1390 اعلام کرد.


2- بحث و بررسی شورای نگهبان پیرامون طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی (اصلاحی مصوب 1379) مجلس شورای اسلامی مصوب 29/6/1390

2-1- موضوع استفساریه

"آیا مطابق جزء (1) بند «ب» تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی[1] اصلاحی مصوب 30/11/1379، سابقة پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به هر میزان، قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی به ازاء هر سال سابقه، یک و نیم (5/1) سال محاسبه خواهد شد؟
نظر مجلس: بلی، سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به هر میزان، قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی به ازاء هر سال سابقه، یک و نیم (5/1) سال محاسبه خواهد شد."

2-1-1- نظرات استدلالی

2-1-1-1- دیدگاه مغایرت


تفسیری که مجلس نسبت به این ماده انجام داده است، فی نفسه مغایرتی با موازین شرع و قانون اساسی ندارد، لیکن ظاهراً جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) از مواردی است که با ایراد مغایرت شورای نگهبان مواجه شده که با اصرار مجلس بر مصوبه خویش وفق اصل 112 قانون اساسی برای حل اختلاف، به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفته و در آنجا به تصویب رسیده است. بر این اساس، در صورتی که این قسمت از قانون تأمین اجتماعی، مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد، مقام صالح برای تفسیر آن، وفق قواعد و همچنین نظریه تفسیری شورای نگهبان[2] ، نهاد واضع آن مصوبه؛ یعنی مجمع تشخیص مصلحت نظام است که در این صورت، تفسیر آن توسط مجلس شورای اسلامی ناصحیح و مغایر با اصل 112 قانون اساسی و تفسیر ارائه شده از آن می باشد.

2-1-1-2- دیدگاه عدم مغایرت

جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76)، هر چند از موارد اختلافی میان مجلس و شورای نگهبان بوده که به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفته است، لیکن مفاد آن در مجمع تصویب نشده، بلکه از مصوبات مجلس است که به تأیید شورای نگهبان نیز رسیده است؛ توضیح آنکه، علت ارجاع جزء (1) بند (ب) به مجمع تشخیص مصلحت نظام این بوده که در لایحه تقدیمی دولت به مجلس، در جزء (1) بند (ب) برای مشمولین، علاوه بر داشتن حداقل بیست سال متوالی و بیست و پنج سال متناوب در مشاغل سخت و زیان-آور، شرط سنی 45 سال برای مردان و 40 سال برای زنان هم ذکر شده بود که مجلس در بررسی خود، شرط سنی مذکور را حذف کرد. شورای نگهبان بر همین اساس، به استناد اصل 75 قانون اساسی، حذف این شرط را باعث افزایش هزینه عمومی دولت تشخیص داد و آن را مغایر با اصل مزبور اعلام کرد.[3] آنچه در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسیده است، صرفاً تأیید نظر مجلس شورای اسلامی در حذف شرط سنی مذکور بوده است. بر این اساس، مفاد جزء (1) بند (ب)، مصوبه مجلس است که به تأیید شورای نگهبان نیز رسیده است و لذا مجلس در این طرح، بر اساس اصل 73 قانون اساسی، به تفسیر مصوبه خویش اقدام کرده است.

2-1-2- نظر شورای نگهبان

شورای نگهبان، استفساریه مزبور را مغایر با قانون اساسی و موازین شرع تشخیص نداد.


نظر نهایی شورای نگهبان:

مصوبه مجلس در خصوص طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی (اصلاحی مصوب 1379)، مغایر با موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.


پی نوشتها
------------------------------
1- جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی 1379: «افرادی که حداقل بیست سال متوالی و بیست و پنج سال متناوب در کارهای سخت و زیان آور (مخل سلامت) اشتغال داشته باشند و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند، می توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند. هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور، یک و نیم سال محاسبه خواهد شد.»
2- نظریه تفسیری شماره 4575 مورخ 3/3/1372 شورای نگهبان: «... 2- تفسیر مواد قانونی مصوب مجمع در محدودة تبیین مواد با مجمع است...».
3- ایراد شورای نگهبان نسبت به جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) در نظریه شماره 1974/21/79 مورخ 13/12/1379: «در جزء 1 بند (ب) تبصره 2 ماده واحده با توجه به حذف شرط سنی 45 سال برای مردان و 40 سال برای زنان، مذکوردر تبصره 2 ماده واحده لایحه دولت از این جهت که در موارد دولتی شامل افرادی نیز می شود که با کمتر از حداقل شرط سنی مذکور بازنشسته می گردند، مغایر اصل 75 قانون اساسی تشخیص داده شد.»







پیوست ها
-------------------------------
1. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
2. متن طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی (اصلاحی مصوب 1379) مصوب 29/6/1390 مجلس شورای اسلامی.
3. نظر مورخ 6/7/1390 شورای نگهبان در خصوص طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی (اصلاحی مصوب 1379) مصوب 29/6/1390 مجلس شورای اسلامی.
4. نظر مورخ 13/12/1379 شورای نگهبان در خصوص لایحه اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371، مصوب 30/11/1379 مجلس شورای اسلامی.

نظرات استدلالی شورای نگهبان در بررسی طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) تبصره (2) ماده (76) قانون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب 1379 (فایل Pdf)
ارسال نظر
captcha
آخرین اخبار

دکتر طحان‌ نظیف: لایحه عفاف و حجاب به دلیل برخی از ایرادات و ابهامات مجدداً به مجلس برگشت داده شد

دکتر طحان نظیف: قانون اساسی ظرفیت‌های فراوانی درباره مشارکت مردم پیش‌بینی کرده/ همه قوا در سال ۱۴۰۳ نسبت به بسترسازی برای جهش تولید با مشارکت مردم تلاش کنند

صحت انتخابات مجلس شورای اسلامی در تمامی حوزه‌های انتخابیه تایید شد/ مرحله دوم ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ برگزار می‌شود

صحت انتخابات مجلس خبرگان رهبری تایید شد/ اعلام صحت انتخابات مجلس شورای اسلامی در ۵۶ حوزه دیگر + اسامی

آیت‌الله جنتی: امیدواریم سال آینده با تلاش مسئولان و مجلس جدید شاهد پیشرفت سریعتر کشور باشیم

گزارش تصویری جلسه شورای نگهبان ۲۷ اسفند ۱۴۰۲

بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور در شورای نگهبان تایید شد

اعلام صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر توسط سخنگوی شورای نگهبان/ تعداد حوزه‌های تاییدشده به ۱۳۳ رسید

۴۵ مصوبه مجلس در سال ۱۴۰۲ در شورای نگهبان بررسی شد/ مانند همه دوره‌ها گزارش‌ها و شکایات داشتیم، اما انتخابات در سلامت کامل برگزار شد

گزارش تصویری آخرین نشست خبری دکتر طحان نظیف در سال ۱۴۰۲

پربازدید ها

دکتر طحان نظیف: قانون اساسی ظرفیت‌های فراوانی درباره مشارکت مردم پیش‌بینی کرده/ همه قوا در سال ۱۴۰۳ نسبت به بسترسازی برای جهش تولید با مشارکت مردم تلاش کنند

نظر شورای نگهبان درباره لایحه برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران

آغاز به کار سامانه «مردم ناظر»؛ تمام مردم می‌توانند بر انتخابات نظارت و گزارش تخلفات احتمالی ارسال کنند

دکتر طحان‌نظیف: مشکلی در برگزاری انتخابات وجود ندارد/ تمدید رای‌گیری تا سه ساعت اول با وزارت کشور است

اعلام صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر توسط سخنگوی شورای نگهبان/ تعداد حوزه‌های تاییدشده به ۱۳۳ رسید

لایحه کولبری تایید شد و مدت زمان سربازی کاهش یافت/ انتخابات الکترونیک در مرحله دوم برگزار می‌شود

تایید صحت انتخابات مجلس در ۵۲ حوزه انتخابیه از ۱۱ استان/ سخنگوی شورای نگهبان: وضعیت سایر حوزه‌ها در روز‌های آینده اعلام می‌شود

نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان شنبه برگزار می‌شود

نظر شورای نگهبان درباره طرح ساماندهی کارکنان دستگاههای موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه

نظر شورای نگهبان درباره آخرین مصوبات مجلس + جزئیات