دکتر کدخدایی در گفت و گو با خبرآنلاین؛
نظارت بر نمایندگان محدود کننده نیست، مصون کننده است
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: همیشه در همه جوامع در همه بخش ها یک سری نظارت هایی وجود دارد که این نظارت ها محدود کننده نیست، مصون کننده است .
به گزارش اداره کل روابط عمومی شورای نگهبان به نقل از خبرآنلاین، سخنگوی شورای نگهبان که در دور جدید حضورش در این شورا، تعاملاتش با رسانه‌ها رنگ و بوی نویی به خود گرفته، در حاشیه بازدید از نمایشگاه مطبوعات با حوصله پاسخگوی سوالات ما شد.
او که در ساعاتی بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا راهی نمایشگاه شده بود این را گفت که فرقی ندارد چه کسی رییس جمهور آمریکا شود.
کدخدایی در این گپ و گفت به حاشیه‌های ایجاد شده برای شورای نگهبان پس از ابلاغیه انتخاباتی رهبر انقلاب و نگرانی نمایندگان در مورد افزایش نظارت بر عملکردشان هم پرداخت.
زمانی که از او در رابطه با بحث نظارت مستمر بر نمایندگان سئوال کردیم، با تأکید بر اینکه برداشت رسانه‌ها از صحبت‌های او اشتباه بود، با خنده به بیان خاطره ای مشترک با آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان پرداخت و گفت:«یکی از روزنامه ها تیتر زده بود اختلاف سخنگوی شورای نگهبان و دبیر شورا، من خدمت آیت الله جنتی بودم، که ایشان گفتند فلانی، من هر چه می خوانم اختلافی نمی بینم، چرا اینها اینطور گفتند.»
او همچنین در میانه صحبت هایش گریزی به رفاقتش با محمدرضا عارف و دیگر اعضای فراکسیون امید زد و گفت: دکتر عارف را به عنوان فردی متدین و مورد اعتماد می شناسم که همیشه به ایشان ارادت داشتیم و به جز احترام و تکریم، رفتار دیگری نداشتیم.
مشروح گفتگوی خبرآنلاین با عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان را در ادامه بخوانید:
آقای کدخدایی! خوشحال شدید که ترامپ رئیس جمهور شد یا نه؟
موضع ما نسبت به انتخابات آمریکا باید موضع رسمی نظام باشد. برای ما فرقی ندارد، به هرحال ایران سیاست‌های خاص خود را دارد و براساس قانون اساسی و تدابیر رهبری عمل می کند و برای جمهوری اسلامی فرقی ندارد. نگاه ما به داخل است و طبیعتا آن مسیری که جمهوری اسلامی از قبل انتخاب کرده است، همان مسیر را پیش می گیرد.
مدت کوتاهی بعد از بازگشت شما به شورای نگهبان، شاهد ابلاغ سیاست های کلی انتخابات از سوی رهبری بودیم که به نوعی بازگشت پر حاشیه‌ای را برای شما رقم زده و مدام در معرض سوالات رسانه ها قرار دارید تا به یک سری از ابهامات که در مورد این ابلاغیه هست، پاسخ دهید. به نظر می رسد بعد از موضع گیری برخی اعضای شورای نگهبان درباره بندهایی از این ابلاغیه این حواشی بیشتر هم شده است.
به نظر من یک اشتباه برداشتی بود و دوستان مان هم در انتقال و برداشت های غیر واقع از عرایض بنده عجله کردند. مثلا یکی از روزنامه ها تیتر زده بود اختلاف سخنگو و دبیر شورای نگهبان، همان روز من خدمت آیت الله جنتی بودم. ایشان گفتند فلانی، من هر چه میخوانم اختلافی نمی بینم، چرا اینها اینطور گفتند.(خنده)
گفتم روزنامه ها دوست دارند که اینگونه منتقل کنند. به هر حال واقعیت این بود که ما هیچ اشاره ای نکردیم که شورای نگهبان نظارت بکند یا خیر. اصلا اظهار نظری در این مورد نداشتیم، ولی برداشت ها این بود که فلانی گفته است، شورای نگهبان باید نظارت بکند. جلسه بعد هم وقتی در نشست خبری، من آمدم و توضیح دادم، گفتند عقب نشینی کرد. ولی خب ما مرد عقب نشینی نیستیم دیگر. این هم اعلام شد.(خنده)
آنچه که واقعیت بود گفتیم، الان هم عرض می کنم که سیاست ها کاملا روشن و ابلاغ شده است و همه می دادند. بخش های عمده‌ای به غیر از جز 5 بند دهم، در حوزه صلاحیت دولت و مجلس است که باید از طریق تقدیم لایحه یا طرح در مجلس مطرح بشود. این نکته در اختیار مجلس هم هست و هر ساز و کاری که مجلس تعیین کند ما تابع هستیم. آن جز 5 بند دهم که مربوط به شورای نگهبان می شود، آن را هم ما وارد می شویم. الان هم اعلام عمومی و دعوت کردیم و مرکز تحقیقات ما هم روی این موضوع کار میکند و هر زمان به جمع بندی برسیم آن را اعلام میکنیم.
آقای دکتر یک مصاحبه ای که با شما داشتیم، از شما پرسیدم که گمان نمی کنید نظارت استصوابی شورای نگهبان، یه نظارت عامی را در اختیار شورای نگهبان قرار داده است که خیلی از شبهه ها از همین نظارت شروع می شود، اینکه شورای نگهبان بخواهد در کنار آن نظارت استصوابی یک نظارت مستمر بر نمایندگان هم داشته باشد، گمان نمی کنید عریض و طویل کردن دایره نظارت این نهاد است؟
توجه کنید که این دو نظارت ربطی به هم ندارد.
نه ربطی بهم ندارند، منظورم گسترده تر شدن دایره نظارتی شورای نگهبان با توسل به این دو نوع نظارت است؟
نظارت استصوابی، نظارتی می شود که شورای نگهبان تا زمان اعتبارنامه ها انجام می دهد، این استمرار نظارت که در بند 13 آمده ربطی به شورای نگهبان ندارد ممکن است نهاد دیگری مثل قوه قضائیه باشد، یا مجلس خودش نهادی را تعیین کند یا خود مجلس عهده دار باشد.
این آزادی بیان نمایندگان را تحت شعاع قرار نمیدهد.
نه.فکر نمی کنم.
به هر حال این پالس منفی بود که نمایندگان از سوی شورای نگهبان دریافت کردند و باعث شد این قبیل نگرانی ها ایجاد شود.
نه. ما که ادعایی نکرده ایم و گفته ایم که تابع قانون هستیم. به هر حال آنچه مهم است این است که قوانین باید به خوبی اجرا شود. یک مبنای عقلی همه این مسائل دارد که اگر در آن چارچوب عقلانی و براساس قانون همه حرکت کنند نگرانی ندارد. مثل این می ماند که مجلس بر دولت نظارت دارد پس دولت همیشه باید تنش بلرزد. نه. اشکالی ندارد. این نظارت نگرانی خاصی ندارد. خدایی نکرده مجلس نمیخواهد که نظارت خلاف واقع و غیرقانونی داشته باشد. این نظارت ضرورت تعامل میان قوا است، دستگاه ها و نهادهای مختلف نیازمند این نظارت ها هستند، حال به هر طریقی هر کدام انجام می شود. ما نباید از اصل نظارت بهراسیم.
یک تعبیری که یکی از نماینده ها به کار برده بودند، دقیقا همین بود که نظارت مستمر باعث می شود که نماینده ها از اصل نظارت بترسند و محافظه کار میشوند.
نه اصلا نباید اینگونه نگاه کرد. همیشه در همه جوامع در همه بخش ها یک سری نظارت هایی وجود دارد که این نظارت ها محدود کننده نیست، مصون کننده است . در واقع جامعه اطمینان پیدا می کند که من اگر در مجلس، شورای نگهبان، دولت و هر جای دیگر که هستم در یک چارچوب قانونی می خواهم حرکت کنم. نمایندگان مجلس هم قطعا در همان چارچوب قانونی می خواهند حرکت کنند و نباید از این نظارت بترسند و نگرانی داشته باشند. اگر مطالبی دارند، شورای نگهبان بارها گفته و تفسیر کرده است. در چارچوب وظایفشان مطلبی که داشته باشند بیان کنند و در دادن رأی هم آزاد هستند و هیچ کسی حق ندارد دخالت کند.
اصلاح طلب ها رأیی که در مجلس به شما دادند را نشانه رابطه خوبشان با حاکمیت دانستند و گفتند که ما میدانیم با آقای کدخدایی می توانیم وارد تعامل شویم و این یک نشانه مثبت از جانب اصلاح طلبان بود.واقعا این رابطه بین شما و طیف اصلاح طلب برقرار شده است؟
اصلا شورای نگهبان برایش اصلاح طلب و اصولگرا و این جناح و آن جناح تفاوتی ندارد. به همین خاطر شما ملاحظه می کنید در هر دوره از انتخابات نمایندگانی که انتخاب می شوند از همه گروه ها هستند، مانند مجلس دهم و سایر مجالسی که داشتیم.
شورای نگهبان هیچ وقت خط کش اصولگرایی یا اصلاح طلبی به دست نمی گیرد که بخواهد تقسیم کند که این سهم برای اصلاح طلب و این سهم برای اصولگرا باشد. اما اجرای قانون هم نباید فرقی میان اصلاح طلب و اصولگرا قائل شود. اگر کسی خدایی نکرده خطایی مرتکب شده است، تفاوتی ندارد که اصلاح طلب باشد یا اصولگرا. بسیاری از افرادی که حسب ظاهر، اصولگرا بودند، تخلف هایی داشتند و شورای نگهبان هم محکم ایستاد. پس هیچ کس نگران نباشد،از آن سمت هم به همین صورت است.
من رابطه ام با برخی از دوستان مجلس خیلی قدیمی است. با برخی از نمایندگان مجلس رابطه استاد و شاگردی داشتیم، با برخی رابطه رفاقتی و کاری که از قبل داشتیم را داریم. مثلا به دکتر عارف به عنوان فردی متدین و مورد اعتماد همیشه به ایشان ارادت داشتیم و به جز احترام و تکریم، رفتار دیگری نداشتیم. ایشان حسب ظاهر رئیس فراکسیون امید هستند. با بقیه دوستان فراکسیون امید هم، همکار و دوست هستیم و این گونه مسائل گمان نمیکنم که اتفاق بیفتد.
البته ما دنبال این هستیم تا جلساتی مشترکی که داشتیم و یک مقداری وقفه افتاد را از سر بگیریم. داریم این کار را انجام میدهیم که ارتباط بیشتری را با نمایندگان مجلس برقرار کنیم. حضور من در مجلس بیشتر شود و دوستان ما هم در مجلس بیشتر حاضر شوند تا این سوء تفاهم هایی هم که اتفاق می افتاد یک مقداری کاهش بیابد. اینگونه رسانه ها خلع سلاح میشوند.
شما در این دوره متفاوت شده اید و هم خیلی در فضای مجازی فعال شدید.
خب آن موقع فضای مجازی نبود.(خنده)
واقعا در دوره قبل ارتباط شما با رسانه ها سخت تر بود و الان خیلی رابطه حسنه تر شده است.
نه اینطور هم نبود.
این ها میتواند نشانه بهبود رابطه شورای نگهبان با افکار عمومی باشد؟
انشاءالله. ما فکر می کنیم و تلاش هم می کنیم که اینگونه شود. آن موقع فضای تلگرام و این ها نبود ولی الان هست. من حتی شماره تلفنم هم عوض نکرده ام، 15 سال است که این شماره را دارم.
اگر خانم مینو خالقی را در نمایشگاه مطبوعات ببنید، چه پاسخی به ایشان دارید؟
اتفاقا همین چند روز اخیر در دانشگاه تهران، نشستی با حضور دکتر گرجی، عباسی و احمدی و خود بنده در مورد سیاست های کلی انتخابات داشتیم که خانم مینو خالقی هم حضور داشتند.
آنجا از شما گلایه ای نکردند؟
من که کاره ای نیستم.من در آن زمان در شورای نگهبان نبودم. در آن نشست برای اولین بار ایشان را دیدم.
با هم گپ و گفتی داشتید؟
در مورد همان همایش صحبتی کردیم. من اصلا در آن دوره نبودم.
فکر می کنید تغییری در سرنوشت مینو خالقی با توجه به استفساریه مجلس ایجاد شود؟
من عرض کردم که قانون عطف به ماسبق نمی شود، موضوع ایشان بعید است که با این استفساریه حل شود.
در دوره های بعد که شرکت کنند به نظر شما نگاه شورای نگهبان به ایشان چگونه است؟
مجدد بررسی می شود.
او که در ساعاتی بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا راهی نمایشگاه شده بود این را گفت که فرقی ندارد چه کسی رییس جمهور آمریکا شود.
کدخدایی در این گپ و گفت به حاشیه‌های ایجاد شده برای شورای نگهبان پس از ابلاغیه انتخاباتی رهبر انقلاب و نگرانی نمایندگان در مورد افزایش نظارت بر عملکردشان هم پرداخت.
زمانی که از او در رابطه با بحث نظارت مستمر بر نمایندگان سئوال کردیم، با تأکید بر اینکه برداشت رسانه‌ها از صحبت‌های او اشتباه بود، با خنده به بیان خاطره ای مشترک با آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان پرداخت و گفت:«یکی از روزنامه ها تیتر زده بود اختلاف سخنگوی شورای نگهبان و دبیر شورا، من خدمت آیت الله جنتی بودم، که ایشان گفتند فلانی، من هر چه می خوانم اختلافی نمی بینم، چرا اینها اینطور گفتند.»
او همچنین در میانه صحبت هایش گریزی به رفاقتش با محمدرضا عارف و دیگر اعضای فراکسیون امید زد و گفت: دکتر عارف را به عنوان فردی متدین و مورد اعتماد می شناسم که همیشه به ایشان ارادت داشتیم و به جز احترام و تکریم، رفتار دیگری نداشتیم.
مشروح گفتگوی خبرآنلاین با عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان را در ادامه بخوانید:
آقای کدخدایی! خوشحال شدید که ترامپ رئیس جمهور شد یا نه؟
موضع ما نسبت به انتخابات آمریکا باید موضع رسمی نظام باشد. برای ما فرقی ندارد، به هرحال ایران سیاست‌های خاص خود را دارد و براساس قانون اساسی و تدابیر رهبری عمل می کند و برای جمهوری اسلامی فرقی ندارد. نگاه ما به داخل است و طبیعتا آن مسیری که جمهوری اسلامی از قبل انتخاب کرده است، همان مسیر را پیش می گیرد.
مدت کوتاهی بعد از بازگشت شما به شورای نگهبان، شاهد ابلاغ سیاست های کلی انتخابات از سوی رهبری بودیم که به نوعی بازگشت پر حاشیه‌ای را برای شما رقم زده و مدام در معرض سوالات رسانه ها قرار دارید تا به یک سری از ابهامات که در مورد این ابلاغیه هست، پاسخ دهید. به نظر می رسد بعد از موضع گیری برخی اعضای شورای نگهبان درباره بندهایی از این ابلاغیه این حواشی بیشتر هم شده است.
به نظر من یک اشتباه برداشتی بود و دوستان مان هم در انتقال و برداشت های غیر واقع از عرایض بنده عجله کردند. مثلا یکی از روزنامه ها تیتر زده بود اختلاف سخنگو و دبیر شورای نگهبان، همان روز من خدمت آیت الله جنتی بودم. ایشان گفتند فلانی، من هر چه میخوانم اختلافی نمی بینم، چرا اینها اینطور گفتند.(خنده)
گفتم روزنامه ها دوست دارند که اینگونه منتقل کنند. به هر حال واقعیت این بود که ما هیچ اشاره ای نکردیم که شورای نگهبان نظارت بکند یا خیر. اصلا اظهار نظری در این مورد نداشتیم، ولی برداشت ها این بود که فلانی گفته است، شورای نگهبان باید نظارت بکند. جلسه بعد هم وقتی در نشست خبری، من آمدم و توضیح دادم، گفتند عقب نشینی کرد. ولی خب ما مرد عقب نشینی نیستیم دیگر. این هم اعلام شد.(خنده)
آنچه که واقعیت بود گفتیم، الان هم عرض می کنم که سیاست ها کاملا روشن و ابلاغ شده است و همه می دادند. بخش های عمده‌ای به غیر از جز 5 بند دهم، در حوزه صلاحیت دولت و مجلس است که باید از طریق تقدیم لایحه یا طرح در مجلس مطرح بشود. این نکته در اختیار مجلس هم هست و هر ساز و کاری که مجلس تعیین کند ما تابع هستیم. آن جز 5 بند دهم که مربوط به شورای نگهبان می شود، آن را هم ما وارد می شویم. الان هم اعلام عمومی و دعوت کردیم و مرکز تحقیقات ما هم روی این موضوع کار میکند و هر زمان به جمع بندی برسیم آن را اعلام میکنیم.
آقای دکتر یک مصاحبه ای که با شما داشتیم، از شما پرسیدم که گمان نمی کنید نظارت استصوابی شورای نگهبان، یه نظارت عامی را در اختیار شورای نگهبان قرار داده است که خیلی از شبهه ها از همین نظارت شروع می شود، اینکه شورای نگهبان بخواهد در کنار آن نظارت استصوابی یک نظارت مستمر بر نمایندگان هم داشته باشد، گمان نمی کنید عریض و طویل کردن دایره نظارت این نهاد است؟
توجه کنید که این دو نظارت ربطی به هم ندارد.
نه ربطی بهم ندارند، منظورم گسترده تر شدن دایره نظارتی شورای نگهبان با توسل به این دو نوع نظارت است؟
نظارت استصوابی، نظارتی می شود که شورای نگهبان تا زمان اعتبارنامه ها انجام می دهد، این استمرار نظارت که در بند 13 آمده ربطی به شورای نگهبان ندارد ممکن است نهاد دیگری مثل قوه قضائیه باشد، یا مجلس خودش نهادی را تعیین کند یا خود مجلس عهده دار باشد.
این آزادی بیان نمایندگان را تحت شعاع قرار نمیدهد.
نه.فکر نمی کنم.
به هر حال این پالس منفی بود که نمایندگان از سوی شورای نگهبان دریافت کردند و باعث شد این قبیل نگرانی ها ایجاد شود.
نه. ما که ادعایی نکرده ایم و گفته ایم که تابع قانون هستیم. به هر حال آنچه مهم است این است که قوانین باید به خوبی اجرا شود. یک مبنای عقلی همه این مسائل دارد که اگر در آن چارچوب عقلانی و براساس قانون همه حرکت کنند نگرانی ندارد. مثل این می ماند که مجلس بر دولت نظارت دارد پس دولت همیشه باید تنش بلرزد. نه. اشکالی ندارد. این نظارت نگرانی خاصی ندارد. خدایی نکرده مجلس نمیخواهد که نظارت خلاف واقع و غیرقانونی داشته باشد. این نظارت ضرورت تعامل میان قوا است، دستگاه ها و نهادهای مختلف نیازمند این نظارت ها هستند، حال به هر طریقی هر کدام انجام می شود. ما نباید از اصل نظارت بهراسیم.
یک تعبیری که یکی از نماینده ها به کار برده بودند، دقیقا همین بود که نظارت مستمر باعث می شود که نماینده ها از اصل نظارت بترسند و محافظه کار میشوند.
نه اصلا نباید اینگونه نگاه کرد. همیشه در همه جوامع در همه بخش ها یک سری نظارت هایی وجود دارد که این نظارت ها محدود کننده نیست، مصون کننده است . در واقع جامعه اطمینان پیدا می کند که من اگر در مجلس، شورای نگهبان، دولت و هر جای دیگر که هستم در یک چارچوب قانونی می خواهم حرکت کنم. نمایندگان مجلس هم قطعا در همان چارچوب قانونی می خواهند حرکت کنند و نباید از این نظارت بترسند و نگرانی داشته باشند. اگر مطالبی دارند، شورای نگهبان بارها گفته و تفسیر کرده است. در چارچوب وظایفشان مطلبی که داشته باشند بیان کنند و در دادن رأی هم آزاد هستند و هیچ کسی حق ندارد دخالت کند.
اصلاح طلب ها رأیی که در مجلس به شما دادند را نشانه رابطه خوبشان با حاکمیت دانستند و گفتند که ما میدانیم با آقای کدخدایی می توانیم وارد تعامل شویم و این یک نشانه مثبت از جانب اصلاح طلبان بود.واقعا این رابطه بین شما و طیف اصلاح طلب برقرار شده است؟
اصلا شورای نگهبان برایش اصلاح طلب و اصولگرا و این جناح و آن جناح تفاوتی ندارد. به همین خاطر شما ملاحظه می کنید در هر دوره از انتخابات نمایندگانی که انتخاب می شوند از همه گروه ها هستند، مانند مجلس دهم و سایر مجالسی که داشتیم.
شورای نگهبان هیچ وقت خط کش اصولگرایی یا اصلاح طلبی به دست نمی گیرد که بخواهد تقسیم کند که این سهم برای اصلاح طلب و این سهم برای اصولگرا باشد. اما اجرای قانون هم نباید فرقی میان اصلاح طلب و اصولگرا قائل شود. اگر کسی خدایی نکرده خطایی مرتکب شده است، تفاوتی ندارد که اصلاح طلب باشد یا اصولگرا. بسیاری از افرادی که حسب ظاهر، اصولگرا بودند، تخلف هایی داشتند و شورای نگهبان هم محکم ایستاد. پس هیچ کس نگران نباشد،از آن سمت هم به همین صورت است.
من رابطه ام با برخی از دوستان مجلس خیلی قدیمی است. با برخی از نمایندگان مجلس رابطه استاد و شاگردی داشتیم، با برخی رابطه رفاقتی و کاری که از قبل داشتیم را داریم. مثلا به دکتر عارف به عنوان فردی متدین و مورد اعتماد همیشه به ایشان ارادت داشتیم و به جز احترام و تکریم، رفتار دیگری نداشتیم. ایشان حسب ظاهر رئیس فراکسیون امید هستند. با بقیه دوستان فراکسیون امید هم، همکار و دوست هستیم و این گونه مسائل گمان نمیکنم که اتفاق بیفتد.
البته ما دنبال این هستیم تا جلساتی مشترکی که داشتیم و یک مقداری وقفه افتاد را از سر بگیریم. داریم این کار را انجام میدهیم که ارتباط بیشتری را با نمایندگان مجلس برقرار کنیم. حضور من در مجلس بیشتر شود و دوستان ما هم در مجلس بیشتر حاضر شوند تا این سوء تفاهم هایی هم که اتفاق می افتاد یک مقداری کاهش بیابد. اینگونه رسانه ها خلع سلاح میشوند.
شما در این دوره متفاوت شده اید و هم خیلی در فضای مجازی فعال شدید.
خب آن موقع فضای مجازی نبود.(خنده)
واقعا در دوره قبل ارتباط شما با رسانه ها سخت تر بود و الان خیلی رابطه حسنه تر شده است.
نه اینطور هم نبود.
این ها میتواند نشانه بهبود رابطه شورای نگهبان با افکار عمومی باشد؟
انشاءالله. ما فکر می کنیم و تلاش هم می کنیم که اینگونه شود. آن موقع فضای تلگرام و این ها نبود ولی الان هست. من حتی شماره تلفنم هم عوض نکرده ام، 15 سال است که این شماره را دارم.
اگر خانم مینو خالقی را در نمایشگاه مطبوعات ببنید، چه پاسخی به ایشان دارید؟
اتفاقا همین چند روز اخیر در دانشگاه تهران، نشستی با حضور دکتر گرجی، عباسی و احمدی و خود بنده در مورد سیاست های کلی انتخابات داشتیم که خانم مینو خالقی هم حضور داشتند.
آنجا از شما گلایه ای نکردند؟
من که کاره ای نیستم.من در آن زمان در شورای نگهبان نبودم. در آن نشست برای اولین بار ایشان را دیدم.
با هم گپ و گفتی داشتید؟
در مورد همان همایش صحبتی کردیم. من اصلا در آن دوره نبودم.
فکر می کنید تغییری در سرنوشت مینو خالقی با توجه به استفساریه مجلس ایجاد شود؟
من عرض کردم که قانون عطف به ماسبق نمی شود، موضوع ایشان بعید است که با این استفساریه حل شود.
در دوره های بعد که شرکت کنند به نظر شما نگاه شورای نگهبان به ایشان چگونه است؟
مجدد بررسی می شود.
لینک کوتاه :
