سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگوی اختصاصی با «جوان»:
مسئولان گاهی یادشان می‌رود مبارزه انتخاباتی تمام شده است
حقوقدان شورای نگهبان افزود: ما متأسفانه یادمان می‌رود گاهی اوقات که زمان مبارزه تمام شده است و الان جزئی از حاکمیت هستیم. جایگاه ما با یک فعال آزاد سیاسی متفاوت است.
حمله و تخطئه شورای نگهبان از سوی افراد و جریانات مختلف سیاسی طی سال‌های اخیر آنقدر عادی شده است که اگر یک روز با تورق برخی روزنامه‌های داخلی و گشت و گذار در فضای مجازی با چنین رویه‌ای برخورد نکنیم قطعا تعجب خواهیم کرد. اما آنچه روال عادی تخریب شورای نگهبان را وارد مرحله‌ای جدید کرد سخنان رئیس‌جمهور در نشست مشترک هیئت دولت و استانداران علیه این نهاد انقلابی بود که موجی از نگرانی و ناراحتی دلسوزان و وفاداران انقلاب اسلامی را با خود به همراه داشت و با استقبال فراوان جریانات نشانه‌دار داخلی و رسانه‌های بیگانه مواجه شد.
موضع‌گیری رئیس‌جمهور ما را بر آن داشت که گفت‌وگویی دو ساعته با دکتر نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان در ساختمان این شورا – ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی – داشته باشیم.
آنچه در پی می‌آید چکیده مصاحبه تفصیلی «جوان» با سخنگوی شورای نگهبان است که متن اصلی آن در روزهای آتی در همین روزنامه به چاپ خواهد رسید.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سؤال که، هجمه و حمله به کارکرد شورای نگهبان سابقه طولانی دارد اما آنچه رئیس‌جمهور کشور در نشست مشترک هیئت دولت و استانداران علیه شورای نگهبان عنوان کرد را باید بی‌سابقه دانست چراکه تاکنون هیچ گاه رئیس‌جمهوری رسمی و در مسند کار از تریبون عمومی عملکرد این نهاد انقلابی را زیر سؤال نبرده بود. حال با توجه به جایگاه حقوقی ایشان و استقبال فراوان برخی از رسانه‌های داخلی و پایگاه‌های خبری بیگانه اظهارات ایشان را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: ما، در برهه زمانی مهم و خطیری قرار داریم، توصیه‌های مقام معظم رهبری مبنی بر همدلی و همزبانی مسئولان نظام باعث می‌شود من به عنوان سخنگوی شورای نگهبان تا آنجایی که ممکن است بر وظایف خودم متمرکز شوم و سخنی طی این چند روز در این باره بر زبان نیاورم، چراکه کشور به آرامش، همدلی و تعقل و تفکر بیشتر از خطابه نیاز دارد.
وی ادامه داد: اینکه همدیگر را در چنین شرایطی مورد عتاب و خطاب قرار بدهیم خیلی به مصلحت نیست. البته لااقل ما از تریبون‌های رسمی مباحثه هایمان و پیغام و پسغام‌هایمان را نباید مطرح کنیم. ابراهیمیان همچنین افزود: هر کدام از ما مسئولان امروز وظایفی بر عهده داریم و تاکنون وعده و وعیدهایی داده‌ایم که آن وظایف و وعده‌ها علی القاعده باید مانع از پرداختن به حواشی شود. اولویت، وظایف ماست و وعده‌های که ما داده ایم؛ «ما ز یاران چشم یاری داشتیم.»
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: ما هم از مسئولان انتظار داریم که مشکلات عدیده معیشتی و اقتصادی با توجه به شعارهایی که آنها تاکنون سر داده‌اند رفع شود؛ این سنگینی دشواری‌ها و سختی‌هایی که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند امیدواریم به زودی از روی دوش مردم برداشته بشود. شاید اگر بخواهیم هر کدام از ما به وظایف و شعارهایی که برای مردم سر داده‌ایم عمل کنیم دیگر مجالی برای پرداختن به حواشی وجود ندارد.
وی بیان کرد: در مورد سخنان رئیس‌جمهور، باید عرض کنم ایشان نا آشنا به قواعد و قوانین حقوقی نیستند و از ایشان به عنوان رئیس‌جمهور حقوقدان یاد می‌شود. اما باید گفت که مقام خطابه و منبر، مجال پرداختن به همه ظرایف و دقایق حقوقی نیست. ایشان در بخشی از سخنان خود آن طور که اقتضای خطابه و منبر است به تمثیل مستمسک شده‌اند و از واژه دست و چشم استفاده کرده‌اند.
ابراهیمیان افزود: بخش دیگری از فرمایش ایشان اشاره داشت به یک مجلس بدون شورای نگهبان؛ خب طبیعت تمثیل این است. در مقام تمثیل، می‌توانیم «اولین رئیس‌جمهور منتخب بدون شورای نگهبان» را هم با «اولین رئیس‌جمهور منتخب با شورای نگهبان» مقایسه بکنیم، «اولین رئیس‌جمهور منتخب با شورای نگهبان» مایه افتخار همه کشور و الگوی سایر مسئولان و روسای جمهوری بعدی بوده‌اند. حال آنکه شرایط و فرجام اولین رئیس‌جمهور بدون شورای نگهبان هم کاملاً واضح و روشن است.
حقوقدان شورای نگهبان ادامه داد: البته من خصایص و فضایل مجلس اول را هم تصدیق و تأیید می‌کنم اما نباید آن را مرتبط با بود و نبود شورای نگهبان بدانیم، اغلب آن مردان سیاسی حاضر در مجلس اول، عصاره پنج دهه تمرین جهاد، زهد، پارسایی و مبارزه ایدئولوژیک بوده‌اند و بسیاری از آنها با مظاهر دنیا نظیر پول، قدرت، ثروت و اشرافیت هنوز مواجهه نشده بودند پس طبیعی است که ما آن عصاره چند دهه تلاش و مبارزان قبل از انقلاب را در مجلس اول داشته باشیم. وی همچنین گفت: معمولاً پس از پیروزی در یک انقلاب شکوهمند و مواجهه افراد آن با ثروت و مظاهر جدید است که مشکلاتی برای انقلابیون به‌وجود می‌آید و پیدا کردن این یاران و انسان‌های برگزیده مانند مجلس اول اندکی دشوار می‌شود و باید با دقت نظر در این مسیر حرکت کرد. سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: ما طی سال‌های اخیر شاهد ریزش‌های فراوانی بوده‌ایم و آن کسانی که طی سالیان مبارزات زیر شکنجه‌ها بودند در مواجهه با مظاهر دنیوی نتوانستند مقاومت کنند بنابراین فضایل مجلس اول مستند به امور دیگری است و نمی‌تواند تعمیم به شرایط حال داشته باشد.
ابراهیمیان خاطرنشان کرد: در مقام خطابه و منبر باید مراقب تعابیر و تمثیل‌ها باشیم تا هر کدام از این جملات با معنای متفاوتی که دارد دستاویز مورد هجمه قرار دادن نهادهای دیگر نشود. ما به اقتدار، ثبات استقرار و قدرت آنها نیاز داریم.
دکتر ابراهیمیان در پاسخ به این سؤال دیگر جوان مبنی بر نظریه «عدم وجود شورای نگهبان» چطور ممکن است افراد و جریاناتی به سطوح مختلف حاکمیت از جمله مجلس شورای اسلامی ورود پیدا کنند که اساساً اعتقادی به مبانی اعتقادی و بنیادین نظام و انقلاب ندارند و مجلس ششم دیگری شکل بگیرد، گفت: با فرض اولی که شما مطرح کردید دیگر مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران – که قانون اساسی بر تشکیل آن تأکید می‌کند- نخواهد بود، جمهوری اسلامی مجلسی را می‌پسندد که نمایندگانش موظف هستند بر اساس قانون اساسی و شرع قانونگذاری کنند. این طور نیست که مجلس هر طور دلش می‌خواهد قانونگذاری کند و شورای نگهبان از بین قوانین تصویب شده آنهایی را که مخالف شرع و قانون اساسی است را رد کند.
وی تصریح کرد: بر اساس قانون اساسی مجلس هم نمی‌تواند برخلاف قانون اساسی و شرع منور قانونگذاری انجام دهد، بنابراین کسی باید به عنوان نماینده مجلس در این جایگاه حاضر شود که معتقد و ملتزم به اسلام و شرع و پایبند به نظام اسلامی باشد و الا این خط‌کشی معنا و مفهومی ندارد و بنابراین این درست نیست که ما هر کسی را با هر اعتقاد و مذهبی به مجلس راه بدهیم و بعد اسم این نظام و چنین مجلسی را اسلامی بگذاریم.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: بنابراین تأکید بر عدم وجود شورای نگهبان توسط رئیس‌جمهور، امری خلاف اصول قانون اساسی است و حتی غیرعقلی است. ابراهیمیان افزود: اساساً طبع نظام جمهوری اسلامی و قوه مقننه اقتضا می‌کند شرایطی که قانون انتخاباتی معین کرده در کاندیداها و نامزدها احراز شود والا هیچ تضمینی وجود ندارد که نظام اسلامی قلب ماهیت ندهد و مثل بقیه نظام‌ها از مذهب و دین فاصله نگیرد. ما نمی‌توانیم از افرادی که اعتقادی به قانون اساسی و دین ندارند توقع داشته باشیم موقع تصویب و تدوین قوانین کشور از حریم دین و انقلاب پاسداری کنند.
همچنین ابراهیمیان در پاسخ به این سؤال که طبق آنچه گفته شده می‌توان تصمیم‌گیری شورای نگهبان را به هیئت‌های اجرایی یا همان وزارت کشور سپرد، خاطرنشان کرد: بحث مربوط به نقش مجریان و ناظران و هیئت‌های اجرایی و هیئت‌های نظارت یک امر ذهنی نیست که هر کدام از ما برداشت خودمان را در مورد آن مبنای اقدام و اجرا قرار بدهیم، اینها از حالت ذهنی خارج شده و به یک سری ضوابط عینی در قالب قانون انتخابات و آیین‌نامه‌ها درآمده، از زمان ثبت‌نام تا زمان اعلام نتایج، قانون مرحله به مرحله وظیفه ناظر و وظیفه مجری را – حتی پای صندوق‌های رأی- معین کرده است. بنابراین مفهوم اجرا و نظارت مفاهیم مجرد ذهنی نیستند که ما بتوانیم برای هر کدام از آنها در جلسات و نشست‌های بحث آزاد علمی داشته باشیم، بلکه اینها مفاهیمی هستند که بر اساس قانون انتخابات تعریف شده است و ما بر اساس همین تعریف باید پیش برویم و اگر کسی به قانون انتخابات نقد و انتقادی دارد خب مجال طرح آن توسط مجری انتخابات که نیست.
وی ادامه داد: عزیزانی الان و موقع اجرای قواعد حقوقی یادشان می‌آید که این قانون احتمالاً اشکالاتی داشته باشد!آنها باید قبلاً لوایحی را تحت این عنوان به مجلس شورای اسلامی می‌دادند، لوایحی که جامع انتخابات باشد و عناوین مهمی نظیر منابع مالی کاندیداها، زمان تبلیغات، چگونگی تبلیغات، پول و پوستر، نفی استفاده از امکانات عمومی و بسیاری از مسائل مربوطه دیگر که دغدغه هستند را در بر بگیرد.
حقوقدان شورای نگهبان همچنین افزود: ما متأسفانه یادمان می‌رود گاهی اوقات که زمان مبارزه تمام شده است و الان جزئی از حاکمیت هستیم.
جایگاه ما با یک فعال آزاد سیاسی متفاوت است. برخی اوقات ما بعد از اینکه از حزب یا گروه سیاسی به مقام رسمی دسترسی پیدا می‌کنیم جایگاه‌ها را یادمان می‌رود و شروع به انتقاد‌های تند و تیز می‌کنیم. خب الان قدرت دست ماست و باید در صدد جبران ایرادات برآییم و از هزینه‌زایی جلوگیری کنیم.
منبع : روزنامه جوان
موضع‌گیری رئیس‌جمهور ما را بر آن داشت که گفت‌وگویی دو ساعته با دکتر نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان در ساختمان این شورا – ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی – داشته باشیم.
آنچه در پی می‌آید چکیده مصاحبه تفصیلی «جوان» با سخنگوی شورای نگهبان است که متن اصلی آن در روزهای آتی در همین روزنامه به چاپ خواهد رسید.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سؤال که، هجمه و حمله به کارکرد شورای نگهبان سابقه طولانی دارد اما آنچه رئیس‌جمهور کشور در نشست مشترک هیئت دولت و استانداران علیه شورای نگهبان عنوان کرد را باید بی‌سابقه دانست چراکه تاکنون هیچ گاه رئیس‌جمهوری رسمی و در مسند کار از تریبون عمومی عملکرد این نهاد انقلابی را زیر سؤال نبرده بود. حال با توجه به جایگاه حقوقی ایشان و استقبال فراوان برخی از رسانه‌های داخلی و پایگاه‌های خبری بیگانه اظهارات ایشان را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: ما، در برهه زمانی مهم و خطیری قرار داریم، توصیه‌های مقام معظم رهبری مبنی بر همدلی و همزبانی مسئولان نظام باعث می‌شود من به عنوان سخنگوی شورای نگهبان تا آنجایی که ممکن است بر وظایف خودم متمرکز شوم و سخنی طی این چند روز در این باره بر زبان نیاورم، چراکه کشور به آرامش، همدلی و تعقل و تفکر بیشتر از خطابه نیاز دارد.
وی ادامه داد: اینکه همدیگر را در چنین شرایطی مورد عتاب و خطاب قرار بدهیم خیلی به مصلحت نیست. البته لااقل ما از تریبون‌های رسمی مباحثه هایمان و پیغام و پسغام‌هایمان را نباید مطرح کنیم. ابراهیمیان همچنین افزود: هر کدام از ما مسئولان امروز وظایفی بر عهده داریم و تاکنون وعده و وعیدهایی داده‌ایم که آن وظایف و وعده‌ها علی القاعده باید مانع از پرداختن به حواشی شود. اولویت، وظایف ماست و وعده‌های که ما داده ایم؛ «ما ز یاران چشم یاری داشتیم.»
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: ما هم از مسئولان انتظار داریم که مشکلات عدیده معیشتی و اقتصادی با توجه به شعارهایی که آنها تاکنون سر داده‌اند رفع شود؛ این سنگینی دشواری‌ها و سختی‌هایی که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند امیدواریم به زودی از روی دوش مردم برداشته بشود. شاید اگر بخواهیم هر کدام از ما به وظایف و شعارهایی که برای مردم سر داده‌ایم عمل کنیم دیگر مجالی برای پرداختن به حواشی وجود ندارد.
وی بیان کرد: در مورد سخنان رئیس‌جمهور، باید عرض کنم ایشان نا آشنا به قواعد و قوانین حقوقی نیستند و از ایشان به عنوان رئیس‌جمهور حقوقدان یاد می‌شود. اما باید گفت که مقام خطابه و منبر، مجال پرداختن به همه ظرایف و دقایق حقوقی نیست. ایشان در بخشی از سخنان خود آن طور که اقتضای خطابه و منبر است به تمثیل مستمسک شده‌اند و از واژه دست و چشم استفاده کرده‌اند.
ابراهیمیان افزود: بخش دیگری از فرمایش ایشان اشاره داشت به یک مجلس بدون شورای نگهبان؛ خب طبیعت تمثیل این است. در مقام تمثیل، می‌توانیم «اولین رئیس‌جمهور منتخب بدون شورای نگهبان» را هم با «اولین رئیس‌جمهور منتخب با شورای نگهبان» مقایسه بکنیم، «اولین رئیس‌جمهور منتخب با شورای نگهبان» مایه افتخار همه کشور و الگوی سایر مسئولان و روسای جمهوری بعدی بوده‌اند. حال آنکه شرایط و فرجام اولین رئیس‌جمهور بدون شورای نگهبان هم کاملاً واضح و روشن است.
حقوقدان شورای نگهبان ادامه داد: البته من خصایص و فضایل مجلس اول را هم تصدیق و تأیید می‌کنم اما نباید آن را مرتبط با بود و نبود شورای نگهبان بدانیم، اغلب آن مردان سیاسی حاضر در مجلس اول، عصاره پنج دهه تمرین جهاد، زهد، پارسایی و مبارزه ایدئولوژیک بوده‌اند و بسیاری از آنها با مظاهر دنیا نظیر پول، قدرت، ثروت و اشرافیت هنوز مواجهه نشده بودند پس طبیعی است که ما آن عصاره چند دهه تلاش و مبارزان قبل از انقلاب را در مجلس اول داشته باشیم. وی همچنین گفت: معمولاً پس از پیروزی در یک انقلاب شکوهمند و مواجهه افراد آن با ثروت و مظاهر جدید است که مشکلاتی برای انقلابیون به‌وجود می‌آید و پیدا کردن این یاران و انسان‌های برگزیده مانند مجلس اول اندکی دشوار می‌شود و باید با دقت نظر در این مسیر حرکت کرد. سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: ما طی سال‌های اخیر شاهد ریزش‌های فراوانی بوده‌ایم و آن کسانی که طی سالیان مبارزات زیر شکنجه‌ها بودند در مواجهه با مظاهر دنیوی نتوانستند مقاومت کنند بنابراین فضایل مجلس اول مستند به امور دیگری است و نمی‌تواند تعمیم به شرایط حال داشته باشد.
ابراهیمیان خاطرنشان کرد: در مقام خطابه و منبر باید مراقب تعابیر و تمثیل‌ها باشیم تا هر کدام از این جملات با معنای متفاوتی که دارد دستاویز مورد هجمه قرار دادن نهادهای دیگر نشود. ما به اقتدار، ثبات استقرار و قدرت آنها نیاز داریم.
دکتر ابراهیمیان در پاسخ به این سؤال دیگر جوان مبنی بر نظریه «عدم وجود شورای نگهبان» چطور ممکن است افراد و جریاناتی به سطوح مختلف حاکمیت از جمله مجلس شورای اسلامی ورود پیدا کنند که اساساً اعتقادی به مبانی اعتقادی و بنیادین نظام و انقلاب ندارند و مجلس ششم دیگری شکل بگیرد، گفت: با فرض اولی که شما مطرح کردید دیگر مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران – که قانون اساسی بر تشکیل آن تأکید می‌کند- نخواهد بود، جمهوری اسلامی مجلسی را می‌پسندد که نمایندگانش موظف هستند بر اساس قانون اساسی و شرع قانونگذاری کنند. این طور نیست که مجلس هر طور دلش می‌خواهد قانونگذاری کند و شورای نگهبان از بین قوانین تصویب شده آنهایی را که مخالف شرع و قانون اساسی است را رد کند.
وی تصریح کرد: بر اساس قانون اساسی مجلس هم نمی‌تواند برخلاف قانون اساسی و شرع منور قانونگذاری انجام دهد، بنابراین کسی باید به عنوان نماینده مجلس در این جایگاه حاضر شود که معتقد و ملتزم به اسلام و شرع و پایبند به نظام اسلامی باشد و الا این خط‌کشی معنا و مفهومی ندارد و بنابراین این درست نیست که ما هر کسی را با هر اعتقاد و مذهبی به مجلس راه بدهیم و بعد اسم این نظام و چنین مجلسی را اسلامی بگذاریم.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: بنابراین تأکید بر عدم وجود شورای نگهبان توسط رئیس‌جمهور، امری خلاف اصول قانون اساسی است و حتی غیرعقلی است. ابراهیمیان افزود: اساساً طبع نظام جمهوری اسلامی و قوه مقننه اقتضا می‌کند شرایطی که قانون انتخاباتی معین کرده در کاندیداها و نامزدها احراز شود والا هیچ تضمینی وجود ندارد که نظام اسلامی قلب ماهیت ندهد و مثل بقیه نظام‌ها از مذهب و دین فاصله نگیرد. ما نمی‌توانیم از افرادی که اعتقادی به قانون اساسی و دین ندارند توقع داشته باشیم موقع تصویب و تدوین قوانین کشور از حریم دین و انقلاب پاسداری کنند.
همچنین ابراهیمیان در پاسخ به این سؤال که طبق آنچه گفته شده می‌توان تصمیم‌گیری شورای نگهبان را به هیئت‌های اجرایی یا همان وزارت کشور سپرد، خاطرنشان کرد: بحث مربوط به نقش مجریان و ناظران و هیئت‌های اجرایی و هیئت‌های نظارت یک امر ذهنی نیست که هر کدام از ما برداشت خودمان را در مورد آن مبنای اقدام و اجرا قرار بدهیم، اینها از حالت ذهنی خارج شده و به یک سری ضوابط عینی در قالب قانون انتخابات و آیین‌نامه‌ها درآمده، از زمان ثبت‌نام تا زمان اعلام نتایج، قانون مرحله به مرحله وظیفه ناظر و وظیفه مجری را – حتی پای صندوق‌های رأی- معین کرده است. بنابراین مفهوم اجرا و نظارت مفاهیم مجرد ذهنی نیستند که ما بتوانیم برای هر کدام از آنها در جلسات و نشست‌های بحث آزاد علمی داشته باشیم، بلکه اینها مفاهیمی هستند که بر اساس قانون انتخابات تعریف شده است و ما بر اساس همین تعریف باید پیش برویم و اگر کسی به قانون انتخابات نقد و انتقادی دارد خب مجال طرح آن توسط مجری انتخابات که نیست.
وی ادامه داد: عزیزانی الان و موقع اجرای قواعد حقوقی یادشان می‌آید که این قانون احتمالاً اشکالاتی داشته باشد!آنها باید قبلاً لوایحی را تحت این عنوان به مجلس شورای اسلامی می‌دادند، لوایحی که جامع انتخابات باشد و عناوین مهمی نظیر منابع مالی کاندیداها، زمان تبلیغات، چگونگی تبلیغات، پول و پوستر، نفی استفاده از امکانات عمومی و بسیاری از مسائل مربوطه دیگر که دغدغه هستند را در بر بگیرد.
حقوقدان شورای نگهبان همچنین افزود: ما متأسفانه یادمان می‌رود گاهی اوقات که زمان مبارزه تمام شده است و الان جزئی از حاکمیت هستیم.
جایگاه ما با یک فعال آزاد سیاسی متفاوت است. برخی اوقات ما بعد از اینکه از حزب یا گروه سیاسی به مقام رسمی دسترسی پیدا می‌کنیم جایگاه‌ها را یادمان می‌رود و شروع به انتقاد‌های تند و تیز می‌کنیم. خب الان قدرت دست ماست و باید در صدد جبران ایرادات برآییم و از هزینه‌زایی جلوگیری کنیم.
منبع : روزنامه جوان
لینک کوتاه :
