محمدمهدی انصاری
بزرگترین هنر دموکراسیها،به میدان آوردن تودههای مردم و لایههای مختلف اجتماعی است. هر نظام سیاسی مردم سالاری که بتواند در قالبهای متنوع، مشارکت بالای مردم را موجب گردد به ترازی قابل قبول از توسعه یافتگی سیاسی دست یافته است.
با این وصف در همین نظامها برای اینکه زمینه مشارکت مردم در یک برنامه یا مناسبتی (انتخابات، همهپرسی،تجمعات ملی، مناسبتهای تاریخی و ...) فراهم آید هفتهها و شاید ماهها دستگاههای تبلیغات رسمی حکومت و تشکلهای حزبی و صنفی به راه میافتند و نیز با تعبیه برخی الزامات مدنی و اجبارهای قانونی، (مثلا در بلژیک، سوئیس و ...) میزان مشارکت سیاسی و اجتماعی تا حدودی بالاتر میرود اما کمتر نظام سیاسی دموکراتیکی را میتوان سراغ گرفت که از چنان ظرفیت بالایی برخوردار باشد که در کمتر از یک ماه بتواند سه بار مردم را به عرصه مشارکت فرا بخواند، آن هم مشارکتی که هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی قابل توجه است زیرا اولا در شرایطی کاملا آزاد و بدون اعمال اجبارهای قانونی و مدنی و ... چنین مشارکتهایی صورت میپذیرد ثانیا تنوع، تکثر و فراگیری مشارکت لایهها و اقشار گوناگون اجتماعی بسیار زیاد است و ثالثا مشارکت بالا، نه در یک نقطه از سرزمین که به نحو همزمان در بیش از 500 نقطه در اقصی نقاط کشور رقم میخورد.
آری! نظام سیاسی جمهوری اسلامی، که برآمده از اعتقادات اصیل دینی و فرهنگی ملت بود و به پشتوانه رای ملت مستقرگردید، با گذشت سه دهه هنوز قادر است در کمتر از یک ماه و برای سه رویداد مهم عبادی، ملی و سیاسی یعنی نماز جمعه 14 بهمن، جشن ملی 22 بهمن و انتخابات 12 اسفند زمینهساز مشارکتهای گسترده مردمی باشد.
همین وضعیت بیبدیل و مشارکت گسترده ملت به علاوه پیروزیهای پی در پی نظام در عرصههای گوناگون بوده که به تعبیر رهبر معظم انقلاب ما را در "شرایط بدر و خیبر" قرار داده است. شکست دشمنان نظام از مواجهه با جمهوری اسلامی، ناتوانی استکبار و غرب در منزوی ساختن ایران و در مقابل الهامبخشی انقلاب اسلامی در جریان بیداری اسلامی ملتهای منطقه، ناکامی غرب و اروپا در اعمال تحریمهای گسترده علیه ایران، استقلال روزافزون و همه جانبه و پیشرفتهای چشمگیر ملت ایران و از همه مهمتر اتکای نظام جمهوری اسلامی به ملتی بصیر، مقاوم، انقلابی، هوشمند و وفادار به آرمانهای نظام اسلامی همه و همه نشان دهنده موقعیت استراتژیک و اقتدار سختافزاری و نرمافزاری ایران اسلامی است.
در پی تمام این پیروزیها و غرورآفرینیها اما انتخابات مهم مجلس هشتم در کمتر از دو هفته آینده پیش روی ماست: اولین انتخابات پس از فتنه تلخ 88.
دستاندرکاران انتخابات در اجرا و نظارت، کاندیداها و طرفداران ایشان، احزاب و جناحها،رسانهها، نخبگان و از همه مهمتر انتخابکنندگان یعنی مردم عزیز به وظایف حساس و تعیینکننده خود واقف هستند و باید بیش از پیش به قانونی بودن و اخلاقی بودن فضای انتخابات و عقلانی شدن رقابتهای سیاسی کمک کنند اما همه این شرایط مثبت سیاسی و پیروزیهای مکرر و وجود چشماندازهای امیدبخش برای کشور و ملت هرگز به معنی نبود مشکل در جامعه نیست، این مشکلات و مسائل را میتوان در چهار دسته تقسیمبندی کرد:
1- در حوزه سیاسی: وجود برخی شکافهای سیاسی و تنگتر کردن حلقه طرفداران نظام که مغایر با "سیاست جذب حداکثری و دفع حداقلی" بوده و متاسفانه به هر دلیل و به هر عنوان (تحجرگرا، انحرافی، افراطی، فتنهگر و ...) افراد را از دایره نظام خارج میکنیم یک مشکل جدی و خطرناک است. اگر با نگاه وسیعتر و با تقوای بیشتر و البته با دوراندیشی و جامعنگری عمیقتر به برخی اشخاص که جزء سرمایههای ملی هستند نگاه کنیم،قطعا خواص و سیاسیون کمتری به دامان اپوزیسیون سوق داده میشوند. البته این رویکرد هرگز به معنای مسامحه و اغماض در قبال افراد و جریانهایی که نسبت به نظام، انقلاب و رهبری ظلم روا داشتهاند نیست.
2- در حوزه اقتصادی: اتفاقات منفی نظیر اختلاس بزرگ بانکی، نوسان در بازار ارز و طلا،تورم، وضعیت مسکن و اشتغال،عدم توازن بین صادرات و واردات که به تولید ملی ضربه میزند، فساد در سیستمهای اداری و گمرکی و ... برای تدوین الگوی اقتصاد اسلامی که جزء آرمانهای فکری انقلاب و نظام ما بوده شایسته و زیبنده نیست. از سویی در سال جهاد اقتصادی و در آغازین سال دهه پیشرفت و عدالت روند فزاینده چالشهای اقتصادی موجب ناکارآمدی سیستم اقتصادی و مالی کشور میشود که لازم است مجلس پیشروی که به اراده و انتخاب ملت شکل میگیرد برای درمان قطعی آنها چارهاندیشی کند.
3- در حوزه اجتماعی و فرهنگی: ملاحظه برخی آسیبهای فرهنگی و بعضی انحرافات اجتماعی و هنجارشکنیهای مختلف نظیر اعتیاد و روی آوردن جوانان به مواد مخدر و روانگردانهای جدید، ازدیاد آمار طلاق، تشدید شکافهای طبقاتی، تجملگرایی روزافزون، بد حجابی، پارادوکسهای اجتماعی،تبعیضهای آزاردهنده و ... در یک "جامعه اسلامی" بسیار تلخ و گزنده است و همین انحرافات و آسیبها به مثابه موریانهای هستند که از درون نظام و ساختارهای فکری و ایدئولوژیک، آن را سست میکنند و مباد که نظام اسلامی ما از این ناحیه دچار چالش و بحران شود. شایسته است قوه مقننه کشور به عنوان "خانه ملت" با قانونگذاری و نظارت خود و بسیج تمام امکانات عمومی برای این معضلات چارهاندیشی کند و آیا نباید اینها در زمره مطالبات اصلی و حیاتی ملت از برگزیدگان خویش در مجلس شورای اسلامی باشند؟!!
4- در حوزه مدیریتی: بارها شنیدهایم و گفتهاند که علت اصلی مشکلات ایران،مشکل در حوزه مدیریتی است. ایران از هر نوع مواهب و استعدادها و منابع برخورداراست و علیالقاعده نباید به این میزان در عرصههای گوناگون دچار آسیبها و کاستیها باشیم. شایستهسالاری رمز بدون بدیل در رفع مشکلات وچالشهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی ایران اسلامی است.
اساسا اقتضای عدالت هم همین است که افراد شایسته،توانمند، متعهد و متخصص عهدهدار شئون وتنظیم مناسبات عمومی جامعه باشند. از این رو انتخاب نمایندگان شایسته برای مجلس شورای اسلامی،اولین اقدام تعیین کننده و کلیدی برای شایستهسالاری در سایر قواست زیرا آنها با تصمیمگیریها، قانونگذاریها، نظارتگریها، رای اعتمادها، استیضاحها و تحقیق و تفحصهای خود اصل شایسته سالاری را در تمام سطوح جامعه نهادینه خواهند کرد.
انشاءالله ملت رشید و بالغ ایران با بینش سیاسی و شعور و شور انتخاباتی خود، حماسه 12 اسفند را به گونهای رقم خواهد زد که اولا تجربههای تلخ نظیر مجلس ششم و ... رقم نخورد، ثانیا افراد و جریانهای مسئلهدار وارد خانه پاک ملت نشوند و ثالثا با عظمت این حماسه، پوزه استکبار و غرب زیادهخواه، یک بار دیگر به خاک مذلت مالیده شود.
منبع: روزنامه رسالت