از خبرنگاران چیزی جز صداقت و امانت ندیدم

به گزارش اداره کل روابط عمومی شورای نگهبان، دکتر کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان پیش از ظهر امروز در نشست صمیمی با خبرنگاران ضمن تبریک روز خبرنگار، یاد شهدای عرصه‌ی خبر به ویژه شهید صارمی را گرامی داشت و از درگذشتگان این عرصه آقایان مقدسی و مردوخی که به دیار باقی شتافته‌اند یاد و از تلاش‌های اصحاب رسانه به ویژه خبرنگاران حوزه‌ی شورای نگهبان تشکر کرد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان از برگزاری دوره‌های آموزشی در حوزه آشنایی با حقوق عمومی و اساسی برای رسانه‌ها در شهریور ماه سالجاری خبر داد و گفت: با همکاری اداره کل روابط عمومی و پژوهشکده شورای نگهبان این دوره برگزار می‌شود که هر خبرگزاری تا سقف دو نفر می‌تواند برای حضور در این دوره‌ها خبرنگار، معرفی نماید.
دکتر کدخدایی در ادامه با اشاره به بررسی آخرین مصوبات در شورای نگهبان اظهار داشت: لایحه اصلاح قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم در شورای نگهبان بررسی و عدم مغایرت آن با موازین شرع و قانون اساسی اعلام شد.
سخنگوی شورای نگهبان همچنین از ایراد مجدد به طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس خبر داد و گفت: در ماده ۷ مصوبه مجلس، اشکال قبلی در خصوص ساز و کار تأیید اعتبارنامه نمایندگان از آن جهت که اعتبارنامه‌ها به تصویب مجلس نمی‌رسد کماکان به قوت خود باقی است، در این خصوص تصور می‌رود گزارش رئیس مجلس یا رئیس شعبه برای تأیید اعتبارنامه‌ها کفایت می‌کند و با توجه به اینکه تصویب اعتبارنامه‌ها از اختیارات مجلس است، این مصوبه مغایر قانون اساسی شناخته شد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: همچنین مصوبه هیأت وزیران در خصوص اصلاح اساسنامه شرکت مادر تخصصی سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران نیز به تأیید شورای نگهبان رسید.
وی در خصوص طرح اصلاح قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان گفت: هفته گذشته خبرهایی راجع به اظهارنظر شورای نگهبان مطرح شده بود؛ اما این طرح در شورای نگهبان مورد بررسی قرار گرفته و لازم است جمع‌بندی نهایی در این زمینه داشته باشیم و شورای نگهبان هنوز نظر نهایی خود را در این باره اعلام نکرده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان یادآور شد: لازم است جمع‌بندی نهایی داشته باشیم و سعی می‌کنیم تا پایان وقتی که قانوناً در اختیار داریم نظر شورای نگهبان را اعلام کنیم. دکتر کدخدایی در ادامه و در پاسخ به سؤال خبرنگاری در خصوص برخی مطالب مطرح شده در جلسه استیضاح علی ربیعی وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر وجود مفاسد بین برخی نمایندگان و اینکه شورای نگهبان این موارد فسادبرانگیز را بررسی خواهد کرد یا خیر، تصریح کرد: آنچه خلاف قانون باشد و از سوی نمایندگان صورت بگیرد در بررسی صلاحیت دوره‌های بعد لحاظ خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به بررسی طرح اصلاح قانون ممنوعیت بازنشستگان در شورای نگهبان، آیا آقای افشانی شهردار تهران هم مشمول این قانون می‌شود یا نه؟ توضیح داد: شورای نگهبان در رابطه با مصادیق اظهارنظر نمی‌کند، قوانینی که تصویب می‌شود ممکن است مصادیق مختلفی را در بر گیرد اما شورای نگهبان به مسائل ورود مصداقی نمی‌کند، اگر این طرح به تأیید شورای نگهبان برسد، همه افراد باید آن را اجرایی کنند اما اگر ایراد داشته باشد طرح مذکور را مجدداً به مجلس ارجاع می‌دهیم تا رفع ایراد شود.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگری در رابطه با اینکه آیا راه برای تفسیر موضوع «رجل سیاسی و مذهبی» همچنان باز است یا خیر، تأکید کرد: آنچه بر عهده ما نهاده شده بود، در قالب تعریف مصادیق رجل سیاسی ذیل سیاست‌های کلی نظام بوده است، اما در جزئیات، مجلس باید وارد شود که ظاهراً مجلس نیز در کمیسیون شوراها مشغول است و منتظریم تا ببینیم چگونه این کار انجام می‌شود.
دکتر کدخدایی در پاسخ به سؤالی مبنی بر انتقاد جامعه و نخبگان به ساز و کار بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی به ویژه انتخابات مجلس توسط شورای نگهبان و سهم این شورا در ارتقاء کارایی نهادهایی مانند مجلس، اظهار داشت: شورای نگهبان دستگاه شایسته‌سنجی نیست و آنچه شورا می‌تواند وارد آن شود بررسی صلاحیت نامزدها طبق مواد ۲۸ تا ۳۰ قانون انتخابات مجلس است که یکسری شرایط حداقلی از قبیل سوابق سِجلّی و ویژگی‌های کیفی را در نظر گرفته است؛ ما فقط می‌توانیم بگوییم این شرایطِ حداقلی نسبت به آن نامزد وجود دارد یا خیر که منجر به تأیید یا عدم تأیید او می‌شود.
وی در خصوص موضوع «عدم احراز صلاحیت» نیز گفت: عدم احراز به مفهوم عدم شناخت یا عدم ادراک نسبت به شرایطی است که در مواد ۲۸ آمده است؛ به گونه‌ای که در برخی مواقع نمی‌توان به این نتیجه رسید که آیا این شرایط در آن فرد وجود دارد یا خیر و نتیجه‌اش می‌شود عدم احراز؛ اما این به معنی ارتکاب جرایم موضوع ماده ۳۰ قانون انتخابات هم نیست و بسیاری از عدم احراز صلاحیت‌ها در مرحله انتخابات، زمانی که مدارکی ارائه می‌شود، بررسی شده و بار دیگر نظر شورا اعلام می‌شود. قائم مقام دبیر شورای نگهبان با بیان اینکه برخی شورای نگهبان را مسئول گرفتاری داخلی کشور می‌دانند، عنوان نمود: به دلیل بعضی اقدامات در مجلس، برخی این اظهارنظر را مطرح می‌کنند اما واقعیت این است که ما ابزار لازم را نداریم و قانون انتخابات بسیار حداقلی بوده و ما یکسری اختیارات حداقلی در حوزه انتخابات داریم و قانون انتخابات نیز بسیار حداقلی و متعلق به دهه 60 است.
سخنگوی شورای نگهبان تأکید کرد: ما با رقابت‌های بالای سیاسی مواجه هستیم که نیازمند ابزارهای خود است و برای سنجش شایستگی افراد باید به سراغ تشکل‌های سیاسی و  ثبت‌شده‌ی واقعی در جامعه که همان احزاب هستند برویم و احزاب باید در کشور پاسخگوی شایستگی افراد و هم‌حزبی‌های خود باشند، همان‌طور که اخیراً نماینده‌ای در یکی از کشورها سخنی خلاف حزب خود زد و آن حزب واکنش نشان داد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: ما در حوزه شایستگی‌ها براساس قوانین و مقررات حرکت می‌کنیم و توانمندی‌ها و شایستگی‌های افراد در جاهای دیگر باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: برای مثال اگر ما 10 نفر را در یک حوزه انتخابیه تأئید صلاحیت کنیم، توانمندی‌هایشان متفاوت است و فرد منتخبی که از سوی مردم برگزیده می‌شود لزوماً فرد شایسته‌تر از دیگران نیست، و شورای نگهبان نمی‌تواند کار دیگری در این زمینه انجام دهد جز آنکه براساس قوانین و مقررات مربوط به این موضوع عمل کند.
وی تصریح کرد: همچنین اینکه افراد براساس نیت‌های شخصی خود رأی دهند، قابل ارزیابی نیست و افراد با نیت‌های مختلف این کار را انجام می‌دهند و دستگاهی برای ارزیابی نیت افراد در رأی‌گیری‌هایشان نداریم.
دکتر کدخدایی با بیان اینکه معمولاً بحث صلاحیت جسمی و روحی افراد برای انتخابات مجلس مطرح می‌شود اما در دیگر بخش ها مدنظر قرار نمی‌گیرد، اظهار داشت: بخش عمده‌ای از انعکاس بیرونی نهادها به چگونگی این انعکاس برمی‌گرد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان در ادامه و در خصوص نظارت بر اظهارات و رفتارهای نمایندگان مجلس نیز تأکید کرد: تأیید صلاحیت افراد برای یک انتخابات به معنی چک سفید امضا برای انتخابات بعدی نیست و در هر دوره‌ای صلاحیت‌ها مجدداً بررسی می‌شود.
وی افزود: باید مکانیزم دیگری در کنار بررسی صلاحیت‌ها باشد تا این نیازها را تأمین کند، البته قانون نظارت بر نمایندگان به صورت حداقلی وجود دارد؛ لذا باید مکانیزم‌های دیگری برای نظارت وجود داشته باشد. مانند هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس که باید دید این هیأت چقدر فعال است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان همچنین درباره تنقیح قوانین در کشور هم گفت: معاونت تنقیح قوانین مجلس شورای اسلامی اکنون در حال بررسی قوانین متزاحم است؛ یکی از مصوباتی هم که امروز ارائه شد مربوط به تنقیح قوانین بود. اما مهم آن است که نباید وظیفه مجلس را منحصر به قانونگذاری بدانیم بلکه مجلس باید بیشتر کار نظارت را انجام دهد و قانونگذاری را در کنار کار اصلی خود که نظارت است، داشته باشد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه الکترونیکی شدن انتخابات اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد،‌ بیان کرد:‌ تحول خاصی نسبت به گذشته صورت نگرفته است، ‌اقدامات کارشناسی در جریان بوده و رایزنی‌ها با وزارت کشور درباره الکترونیکی شدن انتخابات در حال انجام است.
دکتر کدخدایی در واکنش به سؤال خبرنگار یکی از رسانه‌ها درباره مسائل مطرح شده در روز استیضاح وزیر کار در مجلس و همچنین موضوع مبارزه با فساد در کشور، تأکید کرد: ما با اقشار مختلف جامعه در مشکلات اقتصادی و معیشتی همدرد هستیم و امیدواریم مسئولان اجرایی تلاش کنند تا مشکلات رفع شود.
سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: مردم ما، ملت ایثارگری هستند و باید قدر این نعمت را بدانیم و هر کاری که از دستمان برمی‌آید برای مردم شریف‌مان انجام دهیم، در شورای نگهبان آنچه که می‌توانیم برای حل مشکلات اقتصادی کشور انجام دهیم در حوزه بررسی قوانین و مقررات است، باید دقت کنیم اگر مشکلاتی برای مردم ایجاد می‌کند، آنها را برطرف سازیم.
وی در خصوص نقش شورای نگهبان در مبارزه با فساد تصریح کرد: شورای نگهبان در رابطه با مشکلات معیشتی مردم برنامه‌هایی دارد و ما هم در شورای نگهبان می‌توانیم از طریق بررسی قوانین به موضوع مبارزه با فساد کمک کنیم لذا قوانین ارسالی از سوی مجلس را بررسی کرده و همیشه اگر قانونی به ضرر مردم بوده و مشکلاتی برای مردم ایجاد می‌کند، آن را خلاف موازین شرعی و قانونی دانسته و رد کرده‌ایم؛ می‌توانم در این خصوص تعداد زیادی مصوبه نام ببرم که به دلیل همین مشکلات، رد شده‌اند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان در پاسخ به سؤالی در مورد اینکه انتخاب مجدد آیت‌الله جنتی به سمت دبیر شورای نگهبان بهانه‌ای برای تخریب ایشان توسط ضد انقلاب شده است، اساساً وظیفه دبیر شورای نگهبان تا چه اندازه وابسته به فاکتور تجربه می‌باشد، گفت: در شورای نگهبان، یک هیئت رئیسه متشکل از دبیر، قائم مقام دبیر و سخنگو داریم که این سه تن بر اساس رأی اعضای شورای نگهبان انتخاب می‌شوند و دبیر شورای نگهبان غالباً اداره جلسات را برعهده دارد و در صورتی که حضور نداشته باشد، قائم مقام دبیر اداره جلسات را برعهده دارد.
دکتر کدخدایی تأکید کرد: معمولاً در حوزه‌های تخصصی و مشورتی، و نهادهایی که در حوزه فکری فعالیت می‌کنند، کمتر شرایط سنی لحاظ می‌شود و قانون هم منعی در این باره نگذاشته است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: این در حالی است که در کشورهایی مانند مالزی حتی مسئولیت‌های اجرایی این کشور (ریاست جمهوری) توسط فردی مثل مهاتیر محمد اداره می‌شود که 94 ساله است.
سخنگوی شورای نگهبان در خصوص هجمه‌هایی که به دبیر شورای نگهبان وارد می‌شود هم گفت: معمولاً کسانی که ریاست ارگان‌ها و اداره‌ها را دارند، ذیل مصوبات را امضاء می‌کنند اما این موضوع به معنای موافقت یا مخالفت آنان با مصوبات نیست و دبیر شورای نگهبان هم همینطور است، اخیراً دیدیم که عکسی از ایشان منتشر شد که مربوط به موضوع نبود. ما باید امانتداری و صحت اخبار را رعایت کنیم.
وی در پاسخ به پرسشی دیگری مبنی بر اینکه آیا اصل 59 قانون اساسی مربوط به برگزاری رفراندوم بر اصل 88 قانون اساسی که مربوط به موضوع سؤال از رئیس جمهور است ارجحیتی دارد یا نه؟ اظهار داشت: همه اصول قانون اساسی محترم هستند و نباید از اجرای اصول قانون اساسی چه اصل 59 و چه اصل 88 نگرانی داشته باشیم.
دکتر کدخدایی افزود: جمهوری اسلامی ایران نظامی مبتنی بر آرای مردم است که از روز اول جمهوری اسلامی بر همین اساس شکل گرفته و امام نیز مسأله برگزاری انتخابات و تصویب قانون اساسی را پیگیری کردند و در نهایت قانون اساسی ما تهیه شد و به رفراندوم گذاشته شد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: ما تا چند سال گذشته هر سال در کشور یک انتخابات داشتیم اما چند سالی است که با تجمیع انتخابات تقریباً هر دو سال یکبار، انتخابات در کشور برگزار می‌شود ولی در هر صورت ما هیچ نگرانی از آراء و حضور مردم نداشتیم و نخواهیم داشت و آن را وجه قدرت نظام می‌دانیم.
وی با بیان اینکه اگر رفراندوم در چارچوب قانون اساسی انجام شود می‌تواند به عنوان عامل تقویت نظام باشد، ادامه داد: نظارت مجلس هم آن گونه که در قانون اساسی ذکر شده و اگر در چارچوب قانون اساسی انجام شود، نگرانی‌ای به دنبال نخواهد داشت.
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: مجلس باید به وظیفه نظارتی‌اش عمل کند و مسئولان باید پاسخگو باشند و همین موضوع موجب اعتماد بیشتر مردم می‌شود مشروط بر اینکه همه این موارد در چارچوب قانون اساسی انجام شود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر میزان حساسیت شورای نگهبان به رعایت اخلاق سیاسی به عنوان یکی از شاخص‌های اعتقاد و التزام عملی به اسلام از سوی نمایندگان، به ویژه اینکه بعضاً شاهد خلاف واقع‌گویی‌ها، تهمت‌زنی‌ها و سخنان خلاف شئونات دینی، از سوی برخی نمایندگان هستیم، گفت: این نکته درستی است. کشور ما یک کشور اسلامی است و دستورات و آموزه‌های دینی ما را موظف کرده که در چارچوب رفتار و اخلاق اسلامی عمل کنیم. مردم هم از بخش‌های مختلف اعم از مجلس، دولت، قوه قضائیه و ... انتظار چنین رفتاری را دارند.
دکتر کدخدایی افزود: برای اینکه بگویم که ما در شورای نگهبان به چنین مسئله‌ای دقت داریم به یک مورد اشاره می‌کنم. در چند ماه گذشته یکی از وزرا در خصوص مطالب ناروایی که یکی از نمایندگان مجلس علیه او مطرح کرد نامه‌ای به شورای نگهبان نوشت و کذب بودن این مطالب را با اسناد و مدارک برای ما ارسال کرد و دوستان ما در اداره انتخابات آن نماینده را خواستند و به او تذکر دادند و گفتند اینگونه مسائل می‌تواند در سنوات آینده و صلاحیت آتی او تأثیرگذار باشد. لذا ما نسبت به این مسئله حساسیت داریم اما خیلی ضروری نیست که آن را رسانه‌ای کنیم.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا تأئید صلاحیت افراد در انتخابات‌ها ممکن است براساس فشار افکار عمومی باشد، خاطرنشان کرد: خیر، فشار افکار عمومی باعث نمی‌شود که در شورای نگهبان حقی را ناحق کنیم. وی در پاسخ به این سؤال که آیا خبرنگاران این روزها به وظیفه خود به خوبی عمل می‌کنند، گفت: ما از خبرنگاران و رسانه‌ها چیزی جز صداقت و امانت ندیدیم و شهادت می‌دهم دوستان رسانه‌ای ما همیشه برای انتقال اخبار درست به مردم و از مردم به مسئولان تلاش داشته‌اند و تمام رسانه‌ها این تعهد را دارند.
------------------------
گزارش تصویری : نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان - شنبه بیستم مرداد 97