حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی:
امروز هم با احیای الگوی زندگی پیامبر، عمارها تربیت می شوند
عضو هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر این که امروز هم با احیای الگوی زندگی حضرت رسول(ص) عمارها تربیت می شوند، تصریح کرد: هرچه جوامع بشری متمدن تر و کمیت آن افزون تر شود، نیاز به آموزه های دین اسلام که خاتم ادیان است بیشتر می شود نه کم تر؛ اگر این آموزه ها مطرح نشود ظلم و بی عدالتی بیشتر می شود که شده است.
به گزارش خبرگزاری رسا، آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی در آستانه ولادت با سعادت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و رییس مذهب حضرت امام جعفر صادق علیه السلام و به مناسبت هفته وحدت و بیداری اسلامی، سخنان مهمی ایراد کرد.
وی که روز دوشنبه در جمع شاگردان درس خارج اصول خود در صحن امام خمینی (ره) حرم حضرت معصومه سخن می گفت، با تبریک این ایام، به ایام وفات و شهادت و ولادت ائمه معصومین علیهم السلام اشاره کرد و طرح مسائلی از زندگی و اطلاعات عمومی از تاریخ اهل بیت پیامبر علیهم السلام را نیکو برشمرد اما در عین حال این اقدامات معمول را کافی ندانست.
این استاد حوزه اکتفا به اطلاعات سجلی امامان را پایین تر از شأن آن حضرات دانست و تبیین کامل ابعاد شخصیتی و تاریخی پیامبر و ائمه اطهار علیهم السلام را از سوی حوزویان خواستار شد.
وی با بیان این که اطلاعات شخصی و بعد شکلی آن در کتاب ها و مطالعات، کار شده و موجود است، گفت: بعد محتوایی زندگی ائمه یا کار نشده و یا اگر علما مطالعاتی در این زمینه داشته اند خوب به جامعه، مردم و جهان اسلام ارایه نشده است.
رییس بنیاد فقه و معارف اهل بیت علیهم السلام، زندگی شخص پیامبر، امیرالمؤمنین، حضرت زهرا و حسنین علیهم السلام را مورد تاکید قرار داد و گفت: قداست این حضرات مورد تسالم و پذیرش همه فرق مسلمین است و زندگینامه این حضرات در جذب همه به اسلام ناب و صحیح نقش زیادی دارد و می تواند بین فرق اسلامی وحدت ایجاد کند.
وی رد شبهات، بیداری اسلامی، و رفع فتنه را از ثمرات توجه دادن مسلمانان به سیره و مکتب اهل بیت علیهم السلام دانست و افزود: در میان خود ما هم این ابعاد رسالتی ائمه روشن نیست. آیا نقش این حضرات مکمل هم بوده است و مقاصد بلند اسلامی آنان چه بوده و آیا از نظر اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و به ویژه دینی به این مقاصد رسیده اند؟ دین که یک امر شخصی نیست که تنها به نماز و روزه بپردازند و تکالیف شرعی خودشان را انجام دهند. این برای خود ما هم روشن نشده است. معنای نبوت و امامت این است؛ اینان رهبران دینی هستند و مقاصد رهبری و امامتی داشتند، این مقاصد چه بوده و چه برنامه ای برای رسیدن به آن داشتند؟ آیا امام بعدی کار امام قبلی را تکمیل کرده است؟
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، صلح و جنگ، تقیه و تظاهر، حضور در دربار و عدم حضور امامان را در دوره های گوناگون از جمله مواردی دانست که باید در قالب یک رسالت واحد تاریخی، شرح داده شود؛ وی گفت: این یک حرکت واحد متصل مبارکی است که به اهداف خودش در طول تاریخ رسیده است اما کجا این حرکت در زندگی نامه ائمه گفته شده است؟ شاید زندگینامه برخی علما و فقها و سلف صالح ما که حرکت هایی در تاریخ شیعه داشته اند نزد ما روشن تر از حرکت ائمه اطهار باشد؛ چه رسد در ذهن عامه مردم.
اصل ملکوتی بودن امامان، مقامات، مظلومیت و شهادت ایشان را این استاد حوزه از مواردی دانست که تاکنون بر آن تاکید شده و مراسم مذهبی هم بر همین اساس تشکیل یافته و تنها به ظلم های جانسوزی که در حق آنان روا داشته شده پرداخته می شود.
وی حیات سیاسی و اجتماعی امامان را دارای اهمیت دانست که می تواند در امور خانوادگی و اجتماعی و سیاسی راهگشا باشد. وی افزود: حضرت پیامبر صلوات الله علیه که یک شخص عادی نبوده، اعظم و خاتم پیامبران بوده و بالاترین ارتباط را با خدا داشته است؛ این نحوه ارتباط وحیانی با عالم غیب و کمیت و کیفیت انکشاف عالم غیب برای هیچ پیامبری در این حد نبوده است، این عظمت ها کجا گفته شده است؟
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، بیان حقیقت وحی را کلامی، فلسفی و اجتماعی برشمرد و گفت شرح این حقیقت ها است که برای زندگی اجتماعی مردم سودمند است و خود رسول الله هم از عمق این ارتباط به علو مقام رسیده و توانسته است از آن جامعه جاهلی چنین انسان هایی تربیت کند.
وی استخراج این حقایق را برای تربیت افراد و تحول جوامع و ارایه به تاریخ، مؤثر دانست و گفت: باید روشن شود خود پیامبر چگونه از این ارتباط وحیانی استفاده می کرده در ارتباطات اجتماعی، اخلاقش چگونه بوده؟ لحظه به لحظه زندگی پیامبر برای همه افراد بشر درس است به شرطی که جلوه داده بشود.
استاد حوزه با قرائت آیاتی از قرآن در باره اخلاق و منش اسوه پیامبر، اظهار داشت: صدها مقاله، فیلم نامه و زندگی نامه و تحلیل می توان از این اخلاق و زندگی نوشت که نیاز امروز جامعه پیشرفته به آن بیشتر است؛ هرچه جوامع بشری متمدن تر و کمیت آن افزون تر شود این نیاز به آموزه های دین اسلام که خاتم ادیان است بیشتر می شود نه کم تر؛ اگر این آموزه ها مطرح نشود ظلم و بی عدالتی بیشتر می شود که شده است. اگر از الگوهای انبیای الهی و ائمه اطهار نسخه برداری نشود جاهلیت بیشتر می شود. الان با یک جنگ مردم یک قاره را بیچاره می کنند و می کشند و دچار فقر و بدبختی می کنند. این تمدن و قدرت اگر با آن ارزش ها همراه نشود ظلم را بیشتر می کند و ممکن است به جایی برسد که اصلا بشریت را از بین ببرد. اگر این ابزارها و سلاح ها به کار گرفته شود انسانی زنده نمی ماند!
وی با تاکید بر زندگی نامه رسول خدا که مورد اتفاق همه مذاهب اسلامی است، جشن و دعوت از مسلمانان در همایش های هفته وحدت را خوب توصیف اما نسبت به حاصل و ثمرات این فعالیت ها انتقاد کرد و گفت: خیلی بحث ها هنوز استخراج نشده و زندگی اهل بیت پیامبر علیهم السلام هنوز با نگاه سیاسی و انقلابی و جهادی تبین و ارایه نشده است. ادوار این حرکت واحد تاریخی به درستی روشن و تفکیک نشده و تکامل آن بیان نشده است. نقش گذشته این حرکت و مقاصد آن و مقصد آینده آن هنوز توضیح داده نشده است.
این شاگرد شهید صدر استخراج و تشریح زندگی نامه جهادی و سیاسی و انقلابی پیامبر و ائمه اطهار علیهم السلام را کار برزمین مانده حوزه های علمیه دانست و با ذکر خاطره ای گفت: مرحوم شهید صدر با دست و دل لرزان به مناسبت ایام شهادت اهل بیت یک مباحث تاریخی ارایه می کرد چون حوزه آن زمان نجف این کار را نمی پسندید. شهید صدر ادوار تاریخی را با یک تقسیم بندی زیبایی مطرح کرده که شاید چاپ هم شده است که این مباحث باید در حوزه بیاید. وقتی با این عینک وارد مطالعه زندگی ائمه می شویم معارف بلند و مسائل آموزشی کارآمدی به دست می آید که برای الگو سازی در جوامع امروز به درد می خورد.
رییس سابق دستگاه قضایی کشور با تاکید بر دوره پس از تشکیل جمهوری اسلامی و جایگاه آن در جهان اسلام، بهره گیری از این معارف را در ایجاد وحدت بین مذاهب اسلامی در همایش های هفته وحدت، لازم دانست و تکمیل مطالعات تاریخی شهید صدر را خواستار شد.
وی با توجه دادن به این که حیات و سلوک و زندگی و قیام و قعود ائمه مانند بیان و روایت آنان حجت و نور است، گفت ما برای افراد کوچک تر مانند برخی علما؛ شعرا و حتی شخصیت های اروپایی این مطالعات را داریم و در کتاب های درسی گنجانده ایم اما برای تشریح آن حرکت واحد تاریخی رسالت و امامت کار مختصری صورت گرفته و در حد اطلاعات شخصی و سجلی است.
آیت الله هاشمی شاهرودی زندگی پیامبر که منادی دین و گل سرسبد خلقت و امام صادق که رییس مذهب است را بار دیگر مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: عظمت این بزرگان در زندگی ما باید مشهود باشد و نه فقط اسمشان، ذکر این ها یعنی همه زندگی آنان، همه ارزش ها و درس هایی که برای ما دارند در زندگی خودشان. هر قدر این اسوه در ذهن ها روشن تر حاضر تر باشد در تربیت اسلامی مطلوب مؤثرتر است.
وی افزود: پیامبر با سلوک و زندگی اش در آن جامعه جاهلی کسانی را تربیت کرد که در تاریخ بی نظیرند؛ عمارها و ابوذرها را پیامبر فقط با لفظ درست نکرد، با اخلاق ساخت. این سلوک این قدر جاذبه دارد که اگر حالا هم بتوانیم تصویر کنیم و بسازیم همان اثر الان هم عمار می سازد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، امام خمینی (ره) را نسخه کوچکی از رفتار و سلوک نبوی خواند و گفت: شما دیدید در این جبهه ها امام چگونه جوان ها را عوض کرد. این ها عاشق جهاد و شهادت طلبی شدند. اگر به همان اندازه که عمار و ابوذر پیامبر را شفاف می دیدند ما هم به همان شفافیت در ذهن خودمان تصور کنیم و احساس کنیم و تحت تأثیر قرار می گیریم و ما هم مثل عمار و ابوذر می شویم. این دیدن و حس کردن با زنده کردن کردن آن حقایق، شدنی است. این تصور درونی است که در تربیت اهمیت دارد. اگر همین اثر را که سلمان و ابوذر و عمار از دیدن وجود پیامبر می گرفتند ما در درون خود احیا کنیم و شفاف کنیم همان اثر را خواهد داشت به ویژه با وسایل ارتباطی و رسانه ای که امروز در اختیار هست.
وی در ادامه گفت: ذکر زنده زندگی ائمه اطهار با تحقیق و رمان و فیلم و تشبیه و تصویر و کتاب، قابل ارائه است و هر کس را با احیا کردن این حس می توان تربیت کرد. هرچه امور معنوی انسان به حسیاتش نزدیک تر شود مؤثرتر است در تربیتش. طبع انسان این گونه است و معقولات فلسفی و معنوی تا در دلش احساس نشود و مبدل به حب و عشق قلبی و احساس نشود حرکتش نمی دهد.
استاد حوزه علمیه نقص در تصویر سازی و بیان شفاف زندگی اجتماعی و سیاسی اهل بیت پیامبر علیهم السلام را متوجه حوزه های علمیه دانست و از طلاب جوان فاضل و محقق حوزه خواست تحت اشراف بزرگان به این امر مهم بپردازند و ابعاد تربیتی و رسالتی آنان را استخراج کرده و از موسسات تحقیقاتی در قالب کارهای گروهی بهره ببرند.
وی ابعاد حیات اجتماعی و سیاسی ائمه علیهم السلام را مهم تر از اطلاعات شناسنامه ای دانست و گفت: آن چه که در زیارت جامعه آمده قدر و مقام این ذوات مقدس را روشن می کند . اخلاق و رفتار و زندگی ائمه، معارفی مانند معدن جواهرات است که ما آن را بسته ایم و استخراج نمی کنیم, جلوه نمی کنیم, عرضه نمی کنیم به دنیا تا دنیا را متحول کنیم.