سخنگوی شورای نگهبان میهمان ویژه دانشگاه آزاد اسلامی رودهن در روز دانشجو بود/ دکتر طحاننظیف: جامعه دانشجویی، پیشران حرکتهای اجتماعی و قانون اساسی، معیاری روشن برای تشخیص اولویتهای جریان دانشجویی است
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی شورای نگهبان، دکتر هادی طحاننظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان روز یکشنبه (۱۶ آذر ۱۴۰۴) بهمناسبت روز دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی رودهن حضور یافت و میهمان ویژه مراسم روز دانشجو در این دانشگاه بود.
سخنگوی شورای نگهبان در این مراسم در ابتدای سخنانش ضمن تبریک این روز به همه دانشجویان کشور، گفت: خدا را شاکرم که در روز دانشجو در جمع شما حضور یافتم و این روز را به همه دانشجویان عزیز تبریک عرض میکنم.
وی همچنین یاد و خاطرهی شهید دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس فقید دانشگاه آزاد اسلامی را گرامی داشت و اظهار کرد: شهید دکتر طهرانچی هم تصمیمساز و هم تصمیمگیر بود و اندیشهورزی و اثرگذاری او خار چشم دشمنان شد. به همین علت بود که او را به شهادت رساندند.
دکتر طحاننظیف با گرامیداشت یاد شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و جنگ ۱۲ روزه، بهویژه دانشمندان هستهای کشور، تصریح کرد: به روان پاک همه شهدایی که جانشان را در راه دین، مردم و کشور تقدیم کردند، درود میفرستیم. در جنگ ۱۲ روزه نیز اقشار مختلف مردم و بهویژه دانشجویان بسیاری به شهادت رسیدند که باید قدردان آنان باشیم.
وی با اشاره به دیدارهای خود با خانوادههای شهدا، گفت: در این دیدارها به خوبی احساس میکنم که مسئولیت سنگینی بر دوش ماست. وقتی پای صحبت خانوادههای شهدا مینشینم، درمییابم که شهدا شهیدانه زیستند و پاداش مجاهدتهای خود را دریافت کردند. مجاهدت آنان و خانوادههایشان برای ما مسئولیتآفرین است.
سخنگوی شورای نگهبان با تأکید بر نقش نسل جوان در آینده کشور خاطرنشان کرد: قرار نیست کسی از بیرون بیاید و مسائل ما را حل کند. این مشکلات باید به دست جوانان این سرزمین، بهویژه دانشجویان و دانشگاهیان، حل شود.
وی در ادامه با انتقاد از رویکرد دوگانه غرب نسبت به حقوق بشر افزود: دشمنان ما پایبند به هیچ یک از اصول انسانی و حقوق بشری نیستند، هرچند همواره از آن دم میزنند. دنیا در این روزها دید که چگونه از گرسنگی به عنوان سلاح استفاده میکنند؛ بنابراین نباید انتظار دلسوزی از بیگانگان داشت.
دانشجو؛ دیدهبان جامعه و پیشگام تحولات اجتماعی
سخنگوی شورای نگهبان پس از بیان مقدمه، در بخش نخست صحبتهای گفت: دانشجویان و دانشگاهیان همواره نزد مردم و بزرگان کشور از جایگاه والایی برخوردار بودهاند. مقام معظم رهبری نیز همواره با نگاهی ویژه بر اهمیت و نقش بیبدیل قشر دانشجو در پیشرفت و بالندگی جامعه تأکید کردهاند.
وی خاطرنشان کرد: در تاریخ معاصر ایران، دانشجویان در تمامی عرصهها از جمله مبارزه با طاغوت، دوران دفاع مقدس، مقابله با تحریمهای ظالمانه، جهاد علمی و جهاد سازندگی و... همواره در صف نخست حضور داشتهاند. روحیه آزادیخواهی، عدالتطلبی، آرمانگرایی و استکبارستیزی سبب شده است تا این قشر همیشه در کنار مردم و در متن تحولات اساسی کشور قرار گیرد.
دکتر طحاننظیف تاکید کرد: جریان دانشجویی توان آن را دارد که با اتکا به مفاهیم بلند اسلامی و اصول قانون اساسی، بنیانهای فکری نظام سلطه را به چالش کشد و با نگاه آرمانخواهانه مسیر آینده کشور را ترسیم کند. برای ایفای این نقش مؤثر، لازم است نظام مسائل جریانهای دانشجویی در تراز جهانی تعریف شود و تشخیص اولویتها با نگاهی کلان و مبتنی بر واقعیتهای بینالمللی صورت گیرد؛ چرا که دانشجو، دیدهبان جامعه است و باید با درک درست از اولویتها نقش راهبردی خود را ایفا کند.
وی همچنین بیان داشت: جامعه دانشجویی ایران در ادوار مختلف تاریخ، حضوری عزتمند و اثرگذار در کنار مردم داشته و همواره پیشرو و پیشران تحولات اجتماعی و فرهنگی کشور بوده است. همانگونه که امام خمینی (ره) تأکید داشتند، دانشگاه مبدأ تمام تحولات جامعه است.
سخنگوی شورای نگهبان جمعبندی کرد: از همین رو، هنگامی که از دانشجو انتظار میرود اولویتها را تشخیص داده و مطالبهگری کند، باید معیار و شاخص روشنی پیش روی او قرار گیرد. این معیار، چیزی جز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیست؛ سندی بالادستی، محکم و مورد تأیید اکثریت ملت که میتواند مبنای همه مطالبات دانشجویی و مردمی باشد.
قانون اساسی؛ نعمتی ناشناخته
سخنگوی شورای نگهبان در بخش دوم صحبتهایش با اشاره به اینکه ۱۲ آذر سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است، با تأکید بر جایگاه این سند به عنوان سند بالادستی و مادر، نسبت به اهمیت حیاتی آن در مدیریت چالشها و تضمین حقوق ملت روشنگری کرد.
دکتر طحاننظیف قانون اساسی را نعمتی بنیادین دانست و آن را به نعمتهایی تشبیه کرد که قدر آنها تا زمانی که در اختیار است، کمتر درک میشود و تنها با فقدان آن، ارزش واقعیاش نمایان میشود.
وی اظهار داشت که این سند، شالوده نظام را تشکیل داده و هم مبنای مشروعیت مطالبات مردمی است و هم مرجعی برای کنترل و هدایت آن مطالبات در مسیر صحیح است.
کارآمدی قانون اساسی در عبور از بحرانهای بزرگ
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به چهل و پنج سال عمر نظام، عنوان کرد که علیرغم مواجهه با شدیدترین هجمههای دشمنان، کشور هرگز دچار بنبست ساختاری نشده و این مرهون دو عامل اصلی است: یکی، وجود یک قانون اساسی جامع و دیگری، رهبری حکیمانه بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و مقام معظم رهبری.
وی به عنوان نمونههایی از عملکرد موفقیتآمیز قانون اساسی و رهبری حکیمانه در شرایط بحرانی اشاره کرد:
۱. مدیریت پس از شهادت آیتالله رئیسی: طحاننظیف تصریح کرد که لحظه شهادت رئیسجمهور فقید، هرچند با فضای حزنآلود همراه بود، اما به واسطه تصریحات دقیق قانون اساسی در خصوص انتقال موقت وظایف به معاون اول و لزوم برگزاری انتخابات زودهنگام، هیچ ابهام حقوقی و اجرایی در کشور ایجاد نشد. این روند منظم، یک نمونه عینی از پیشبینی قانون اساسی برای جلوگیری از وقفه در امور کشور بود.
۲. تداوم فرماندهی نظامی: فرماندهان ارشد نظامی در نخستین ساعات جنگ ۱۲ روزه به شهادت رسیدند و رهبر معظم انقلاب با تدبیری که داشتند، در کوتاهترین زمان فرماندهان جدید را منصوب کردند و این فرماندهان عهدهدار مسئولیتها و مقابله با دشمن صهیونیستی شدند.
حساسیت نسبت به بیگانگان در قانون اساسی
وی در ادامه به حساسیتهای تاریخی در تدوین قوانین اساسی سایر کشورها اشاره کرد؛ مانند تمرکز فرانسه بر «جمهوریت»، آلمان بر «تفکیک قوا» و ژاپن بر «ارتش و نظامیگری».
دکتر طحاننظیف تأکید کرد که در قانون اساسی ایران نیز حساسیت ویژهای نسبت به اصول محوری جمهوریت و اسلامیت وجود دارد که این اصول جزو اصول غیرقابل تغییر هستند. همچنین، حساسیتهایی درباره موضوعاتی مانند تغییر مرزهای ملی، انعقاد قراردادهای استخدامی با کارمندان خارجی و پیمانهای بینالمللی لحاظ شده است، که نشاندهنده آسیبشناسی دقیق تاریخی در تدوین سند است.
قانون اساسی، مدافع پیشرو حقوق بشر
دکتر طحاننظیف حقوق ملت را که در فصلی مجزا و سایر اصول قانون اساسی آمده است، مایه افتخار دانست و گفت: این قانون در عمل اثبات کرده که نه تنها کشور را از بنبستها رهانده، بلکه نگاهی بسیار مترقی و رو به جلو دارد.
وی افزود: این قانون با نگاهی کاملاً انسانی، مدافع واقعی حقوق بشر است و خواهان تقویت جامعه بشری میباشد.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد که تحقق کامل آرمانهای قانون اساسی نیازمند تلاش مستمر است و هرگونه غفلت، به معنای خداحافظی با عزت ملی و تسلیم در برابر مستکبرین خواهد بود.
وی مشکلات جاری کشور از جمله «کمآبی» و «ناترازیها» را هم نتیجهای از غفلت در اجرای دقیق اصول این سند دانست.
از این رو، دکتر طحاننظیف از دانشجویان و نخبگان خواست که قانون اساسی را به عنوان مرجع اصلی خود قرار دهند، به مطالعه عمیق آن بپردازند و نقش مطالبهگری فعالی ایفا کنند. همچنین، از مسئولان نیز درخواست شد که همواره وظایف خود را با مراجعه مداوم به این سند بالادستی مورد توجه قرار دهند.
شورای نگهبان پاسدار شرع و قانون اساسی است
سخنگوی شورای نگهبان در بخش پایانی نشست خود و در پاسخ به پرسش دانشجویی، اظهار داشت: اصل چهل و هشتم قانون اساسی بر توزیع متوازن و عادلانه منابع تأکید دارد. تجربه نشان داده است که هرکجا بر اساس قانون عمل کردهایم، شاهد پیشرفت بودهایم و هر جا از اجرای قانون سرباز زدیم، دچار زیان شدیم.
وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری درباره گفتمان عمومی شورای نگهبان عنوان کرد: روایت اول همواره در پیشبرد امور نقش اصلی را دارد. ما همواره تلاش کردهایم تا در حوزه کاری خودمان، روایتهای دست اول و مستند را ارائه دهیم.
دکتر طحاننظیف با برشمردن وظایف و مأموریتهای اصلی شورای نگهبان، اعلام کرد که در حوزه اطلاعرسانی فعالیتهایی صورت گرفته است و حضور مستمر در رسانهها و دانشگاهها نیز در همین راستا تعریف میشود.
وی به برگزاری رقابت شبیهسازی شورای نگهبان نیز اشاره کرد و بیان داشت که هفتمین دوره این رقابت در حال برگزاری است. در این رویداد، دانشجویان نقش اعضای شورای نگهبان را ایفا کرده و به بررسی مصوبات فرضی میپردازند. او یادآور شد که برخی از پژوهشگران جوان پژوهشکده شورای نگهبان، از نفرات برگزیده این دوره هستند.
سخنگوی شورای نگهبان تأکید کرد که شاید در حوزه فرآیند انتخابات محدودیتهایی در اطلاعرسانی وجود داشته باشد، اما در حوزه بررسی مصوبات میتوان به وضوح نشان داد که این نهاد چگونه پاسدار شرع و قانون اساسی عمل میکند.
وی تأکید کرد که ابهامات و ایرادات شورای نگهبان در راستای دفاع از حقوق مردم بوده است.
شورای نگهبان وارد حیطه کارشناسی نمیشود
دکتر طحاننظیف در پاسخ به سؤالی در خصوص رعایت و اجرای اصول اقتصادی قانون اساسی، توضیح داد: حیطه صلاحیت شورای نگهبان، تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی با موازین شرع و اصول قانون اساسی است. اگر در مصوبهای اصول بنیادین قانون اساسی، مانند پیریزی اقتصاد صحیح و عادلانه، رعایت نشده باشد، مورد ایراد قرار خواهد گرفت.
وی افزود: شورای نگهبان به حیطه کارشناسی ورود نمیکند؛ زیرا این بخش در صلاحیتهای ذاتی مجلس شورای اسلامی و نمایندگان محترم مردم است.
دکتر طحاننظیف در پایان صحبتهایش به سامانه جامع نظرات شورای نگهبان که نماد شفافیت این نهاد محسوب میشود، اشاره کرد و بیان داشت: در این سامانه، متن طرحها و لوایح پس از تأیید، نظرات شورای نگهبان بدون هیچگونه دخل و تصرف، مشروح مذاکرات شورا تا آنجا که قابلیت انتشار یافته، و گزارشهای استدلالی شورا برای عموم بارگذاری شده است.
وی با بیان اینکه این سامانه مورد توجه پژوهشگران و نمایندگان مجلس قرار دارد، از اساتید و دانشجویان خواست تا با مراجعه به این سایت، از منابع آن در نگارش مقالات و تحقیقات علمی خود بهره ببرند.
انتهای پیام/
